آمار تصادفات جاده‌ای و به تبع آن مجروح‌ها و قربانیان آن هر سال در عید نوروز افرایش قابل توجهی دارد. هر سال با فرا رسیدن عید نوروز مقامات از کاهش کشته‌های تصادفات رانندگی در بازه مسافرت‌های نوروزی خبر می دهند اما هنوز آمار کشته‌های تصادفات نوروزی بالاست.
معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی گفت: کمیسیون ایمنی راه‌ها به زودی درباره کاهش حداکثر سرعت خودرو ها اعلام نظر می‌کند.
داوود کشاورزیان، معاون سابق وزیر راه و شهرسازی و رئیس پیشین سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در همایش مجمع جهانی راه (پیارک) که در چهارم آذرماه سال ۹۵ برگزار شد، اعلام کرد: این سازمان، به دنبال کاهش حداکثر سرعت خودرو های سواری در آزادراه‌ها، بزرگراه‌ها، راه‌های اصلی و راه‌های فرعی هر کدام به میزان ۱۰ کیلومتر بر ساعت است تا با اجرای این طرح، حداکثر سرعت در آزادراه‌ها از ۱۲۰ به ۱۱۰، در بزرگراه‌ها از ۱۱۰ به ۱۰۰، در راه‌های اصلی از ۹۰ به ۸۰ و در راه‌های فرعی از ۸۰ به ۷۰ کیلومتر بر ساعت کاهش یابد.
وی از ارسال این طرح به کمیسیون ایمنی راه‌ها برای بررسی و تصویب احتمالی آن و اجرای طرح در نوروز ۹۷ خبر داده بود که البته شاهد اجرای آن نبودیم.
حالا پس از گذشت یک سال، بار دیگر قرار است طرح کاهش حداکثر سرعت خودرو ها در جاده‌های برون شهری در کمیسیون ایمنی راه‌ها مطرح شود.
دلیل اصلی بیشتر تصادفات، سبقت غیرمجاز، توجه نکردن به جلو، انحراف به چپ و خستگی راننده اعلام شده است. در عین حال برخی از کارشناسان، مشکلات فنی خودروها و جاده‌ها را نیز از عوامل بالا بودن آمار تصادفات می‌دانند.
مجید کیانپور، عضو کمیسیون عمران مجلس در گفت و گو با یکی از رسانه‌ها با اشاره به افزایش آمار کشته‌ها در تصادفات جاده‌ای طی سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶، حتی از معاون سابق وزیر مستعفی راه و شهرسازی نیز پیشی گرفته و اعلام کرد: باید حداکثر سرعت در جاده‌ها، بین ۱۰ تا ۲۰ کیلومتر کاهش یابد و حداکثر سرعت مجاز در جاده‌ها ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت باشد.
وی ادامه داد: مسئولان در واکنش به این پیشنهاد اعلام میکنند که تغییر تابلوهای سرعت در جاده‌ها برای دولت هزینه بسیاری دارد، اما اگر هزینه‌های مرتبط با تصادفات از جمله تلفات جاده‌ای، درمان مجروحین و حمایت‌های دولت از معلولان را در نظر بگیریم، اصلاح تابلوهای سرعت هزینه‌ای به دنبال نخواهد داشت.
کیانپور افزود: با کاهش سرعت مجاز در جاده‌ها، قطعاً میزان تلفات و شدت تصادفات کاهش چشمگیری خواهد یافت و می‌توان بعد از برنامه ریزی دقیقی برای اصلاح جاده‌ها و بهبود کیفیت خودروها صورت داد.
مهرداد تقی زاده، معاون سابق حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی و دبیر سابق کمیسیون ایمنی راه‌ها در گفت و گوی سال گذشته خود اظهار داشت: این طرح (کاهش حداکثر سرعت خودرو ها ) زمانی می‌تواند توجیه داشته باشد که ببینیم آیا بیشترین تلفات ما در فاصله سرعت ۱۱۰ تا ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت رخ می‌دهد یا خیر؟
وی افزود: اگر بیشترین میزان تلفات ما در جاده‌ها، بالای سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت باشد، کاهش ۱۰ کیلومتری سقف سرعت دیگر فایده‌ای ندارد. از سوی دیگر نیز اگر بیشترین تعداد کشته‌های جاده‌ای در کمتر از سرعت ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت باشد، دیگر کاهش ۱۰ کیلومتری حداکثر سرعت بی معنا است.
دبیر شورای تخصصی حمل و نقل مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: من شخصاً اجرای این طرح را دارای توجیه نمی دانم و فکر نمیکنم مشکل ما در بخش ایمنی راه‌ها و تعداد کشته‌های جاده‌ای، سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت باشد.
در ایران حوادث رانندگی پس از آلودگی هوا بیشترین قربانیان را می گیرد. با وجود افزایش ایمنی و روند رو به کاهش آمار تلفات جاده ای در ایران، این تصادفات همچنان مهمترین عامل مرگ و میر در کشور بحساب می آیند.
شهرام آدم نژاد معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی در گفت و گویی با بیان اینکه بررسی کاهش حداکثر سرعت در جاده‌ها در کمیسیون ایمنی راه‌ها در دست بررسی است، اظهار داشت: یکشنبه در یکی از کارگروه‌ها بررسی و اعلام نظر خواهد شد.
دبیر کمیسیون ایمنی راه‌ها با بیان اینکه طرحی که سال گذشته برای کاهش سقف سرعت خودروها اعلام شده بود، مربوط به خودروهای حمل و نقل عمومی بود، گفت: طرح اخیر مربوط به همه ناوگان است که در حال بررسی است.
دولت‌ها می توانند بخش بزرگی از عوامل تصادفات رانندگی را با بالا بردن استانداردهای جاده ای، ایجاد قوانین ایمنی خودرو و فرهنگ سازی و آموزش صحیح رانندگان از میان بردارند.
به گفته دبیر شورای عالی هماهنگی ترابری، مدیریت سرعت در جاده‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
عبدالهاشم حسن نیا، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای که در گفت و گویی، از منتفی شدن این طرح در روزهای پایانی سال قبل به دلیل عدم استقبال مردم از کاهش حداکثر سرعت خودرو ها در جاده‌ها خبر داده بود بار دیگر با تأیید ارسال طرح کاهش حداکثر سرعت خودرو ها در جاده‌ها به کمیسیون ایمنی راه‌ها گفت: این طرح در صورت تصویب هم به تعطیلات نوروز ۹۸ نمی‌رسید.
وی ادامه داد: اگر بحث‌های کارشناسی در این خصوص به جامعه منتقل شود، شاید برداشت درستی از آن نشود؛ باید بگذاریم به جمع بندی مثبت یا منفی نهایی برسیم. چون در حال حاضر روزانه ۸ میلیون تردد در جاده‌های کشور داریم که میانگین طول تردد در برخی روزها به ۲۵۰ کیلومتر هم می‌رسد؛ بنابراین آثار اتخاذ چنین تصمیمی بر روی جامعه بسیار بالاست.
رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای تأکید کرد: در صورت تصویب این طرح، باید منطق طرفداران آن به قدری قوی باشد که اقناع عمومی در رانندگان و مردم ایجاد کند و به علمی بودن آن در راستای ارتقای ایمنی راه‌ها مطمئن شوند. اما هنوز این طرح در دست بررسی است و نهایی نشده است.
محمد بخارایی رئیس جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها درباره کاهش حداکثر سرعت خودرو ها در جاده‌ها با بیان اینکه سرعت بالا و انحراف به چپ مهمترین موضوع‌ها در ایمنی جاده‌ها است، یادآور شد: غیر از صدور دستورالعمل‌ها، ترویج فرهنگ رانندگی ایمن و تردد با سرعت مطمئنه نیز در کاهش سوانح جاده‌ای اثرگذار است. ضمن اینکه ویژگی فیزیکی راه‌ها هم در کاهش سوانح مؤثر است.
وی افزود: با توجه به اینکه عمده سوانح جاده‌ای ما متأثر از سرعت بالاست، ایجاد محدودیت در سقف سرعت می‌تواند در کاهش سوانح و تلفات جاده‌ای اثرگذاری بالایی داشته باشد.
به گفته عضو کمیسیون ایمنی راه‌ها، در اسپانیا با کاهش ۲۰ کیلومتری حداکثر سرعت خودرو ها و رساندن سقف سرعتی به ۱۰۰ کیلومتر در ساعت در خصوص آزادراه‌های برون شهری و حداکثر ۶۰ کیلومتر بر ساعت در بزرگراه‌های درون شهری، کاهش تصادفات به ۴۰ درصد رسیده است.
بخارایی تأکید کرد: لازم است ما هم در ایران چنین فرآیندی را طی کنیم؛ به خصوص که تولیدات داخلی وسایل نقلیه ما آسیب پذیری بالایی دارند و در تصادفات جاده‌ای با شدت پایین نیز میزان کشته‌ها و تلفات زیاد خواهد بود.
از نظر کارشناسان پس از آموزش رانندگان و فرهنگ سازی در زمینه رعایت مقررات رانندگی، باید کیفیت ایمنی جاده ها و خودروها را بالا برد تا هر تصادف جاده ای ساده‌ای منجر به کشته شدن سرنشینان خودرو نشود.