خودروسازان وطنی هنوز به دنبال تغییر چراغ‌ها یا کنسول داخلی برندهای مونتاژ شده هستند
در شرایطی که خودروسازان بزرگ دنیا هر روز در طراحی و نوآوری، به دنبال نفوذ بیشتر در بازارهای جهانی و حفظ مشتری‌های خود هستند، صنعتی با 53 سال پیشینه در ایران برای خروج هر محصول مونتاژی‌اش هم سال‌ها درجا می‌زند.
خاطره وطن‌خواه: اگر برای پیکان 37 سال زمان صرف شد تا خط تولیدش ازایران خودرو جمع شود، توسعه و فناوری خودروسازی در دنیا به سرعت امروز نبود؛ از سویی شرایط داخلی اقتصاد ایران به دلیل تحمل 8 سال جنگ، فرصتی برای بازسازی صنعت خودروسازی نداده بود. امروزاما شرایط فرق کرده، هر فصل از سال در یک گوشه دنیا نمایشگاهی برای ارایه جدیدترین مدل های خودرو برگزار می شود که جای خودروساز ایرانی همیشه خالی است.
بعد از پیکان 37 ساله که با مشقت فراوان خط تولیدش جمع شد،خیلی وقت است که نوبت از پژو 405 و پراید رد شده است. 26 سال عمر کمی برای تولید یک خودرو نیست. سالهاست که اثری از پژو 405 در کشور طراح و سازنده اش نیست،اما اینجا با قوت هرچه تمام تر تولید می شود.در هر آرشیوهای خبری و هر موتور جستجوگری که واژه "خروج پژو یا پراید" را وارد کنید، زمان های مختلفی برای خروج این دو محصول از خط تولید ارایه می کنند،اما هیچ کدام از زمانهایی که وعده داده شده، عملی نشده است.
اگرچه تولیدکننده های این دو خودرو می گویند،خروج این دو خودرو به آسانی امکان ندارد و پشت هر خودرو زنجیره ای وسیع از قطعه سازان ایستاده است،اما در مقابل بسیاری ازمردم و دارندگان این دو محصول هم می گویند:« صدای اعتراض شان به قیمت و کیفیت این خودروها شنیده نمی شود و انگار اعتراض ها هیچ تاثیری ندارد...ماجرای آتش گرفتن پژو 405 هنوز از خاطر مردم نرفته که خودروساز نه تنها فراخوان نداد،بلکه توضیحی هم نداد....در دنیایی که برندها حکومت می کنند و مدیران برندها تمام اهتمام خود را برای راضی نگه داشتن مشتری های خود به کار می برند،اینجا خودروساز زور می گوید و مشتری حق اعتراض ندارد.»
از خروج پیکان تا آرزوی خروج پراید
26 اردیبهشت‌ماه سال 84 اسحاق جهانگیری وزیر وقت صنایع و معادن،بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت و معصومه ابتکار رییس سازمان محیط زیست با امضای توافق نامه ای رسما خط تولید پیکان را متوقف کردند.شاید وقتی اسحاق جهانگیری بر روی کاپوت نمادین آخرین پیکان می نوشت:« «پیکان ارابه‌ای بود که بر دوش صنعت شکل گرفت و امروز به موزه می‌رود تا نظاره‌گر اعتلای صنعت باشد.» امیدوار بود که بعدها صنعت خودروسازی سهم بیشتری از تولید ناخالص داخلی بگیرد و محصولات خودروسازان از مرزهای ایران فراتر برود.رویایی که حالا بعد از 11 سال نه تنها محقق نشده،بلکه خیلی ها آرزو می کنند که خیلی زود این اتفاق برای پژو و پراید هم بیفتد.
خروج پیکان محصول یک همکاری سه جانبه بین دو وزارتخانه و یک سازمان بود.یک ضلع این همکاری معصومه ابتکار رییس سازمان محیط زیست قرارداشت که در پایان پیکان نوشته بود: «پیکان نمادی از عصر نوین تحولات سبز در صنایع کشور و نشانه‌ای از عزم ملی برای حفاظت از محیط زیست است.» و البته بدون حمایت بیژن زنگنه وزیر نفت وقت امکان پذیر نبود.از محل منابع سازمان بهینه سازی مصرف سوخت تسهیلاتی را در اختیار ایران خودرو قرارگرفت که سبب شد،خروج پیکان با درسرکمتری انجام شود.
آن روزها می گفتند،پژو و پراید خودروهای بعدی است که قرار است جایگرین خودروهای جدید شوند.البته آن روزها برای تحقق این وعده ها، 5 سال و 7 سال بود.اما با تغییر دولت،خودروهایی که قرار بود از خط تولید خارج شوند، نه تنها باقی ماندند بلکه قیمت و کیفیت شان هم پایین آمد.
یک اراده جدی دیگر
عمر پراید و پژو که در هر خیابان شهر نیمی از خودروهای در تردد را تشکیل می دهند،دو رقمی شده ولی خبری از خروج آنها از خط تولید خودروسازان نیست.سال گذشته کمپین "نه به خرید خودرو" راه افتاد، اما با برخورد محکم وزیر صنعت،معدن و تجارت روبروشد که عنوان می کرد،در شرایط کنونی این امکان وجود ندارد.
امیدها به توافق برجام بود که نتیجه آن بر مذاکرات خودروسازان با شرکای خارجی و البته جذب سرمایه گذاری خارجی مثبت باشد،اگرچه این اتفاق افتاد اما نتیجه آن را هنوز مردم ندیده اند.خودروسازان هر روز وعده می دهند که قرار است مدل های جدیدی تولید کنند که با استانداردهای روز دنیا برابری کند،ولی هیچ کدامشان نمی گویند تکلیف این خودروهای پیر چه خواهد شد.
بی تردید اگر بناست تصمیمی اساسی برای تعیین تکلیف این دو خودرو گرفته شود،این تصمیم در توان دو خودروساز نیست. حتما لازم است مثلثی که پیکان را از چرخه تولید خارج کرد،دوباره کنار هم قرار بگیرد تا اعتماد مردم بازگردد و مردم راضی شوند. البته راهبری این خروج، تنها از عهده اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور برمی آید که صنعتگران به او اعتماد دارند و مردم هم ابتکارعمل او را برای خروج پیکان از خط تولید فراموش نکرده اند.