رقابت دولتی در بازار خودرو

 

رقابت دولتی در بازار خودرو

 
بازار خودرو ایران در حالی سال‌هاست در انتظار رقابتی سازنده به سر می‌برد که در نهایت دولت تصمیم گرفت خود وارد ماجرا شده و مقدمات ایجاد رقابت را در این بازار فراهم بیاورد.توافق‌نامه‌ای که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به‌عنوان نماینده دولت، با رنوی فرانسه امضا کرد، به روشنی حکایت از ورود دولت به مساله رقابت در بازار خودرو دارد. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند هدف دولت از این توافق‌نامه و ورود مستقیم به بازار خودرو، تحت کنترل گرفتن رقابت در این بازار بوده و بس.از نظر آنها، دولت اگر به‌دنبال رقابت کنترل نشده و آزاد در بازار خودرو بود، می‌توانست این هدف را از مسیرهای بهتری دنبال کند، نه اینکه خود به‌طور مستقیم وارد ماجرا شود.طبق توافق‌نامه مشترک سازمان گسترش و رنو که تا چندی دیگر به قرارداد تبدیل خواهد شد، این سازمان با سهمی 40 درصدی و خودروساز فرانسوی با سهمی 60 درصدی، قطبی جدید را در صنعت خودرو ایران ایجاد خواهند کرد تا به‌زعم خود، رقیبی قدر در بازار سر برآورد.با وجود همه انتقادها از ورود مستقیم دولت به بازار خودرو، مسوولان سازمان گسترش می‌گویند، هدف اصلی از تشکیل این جوینت ونچر با رنو، افزایش رقابت در بازار خودرو کشور و به تبع آن، حرکت خودروسازان داخلی به سمت بهبود کمی و کیفی محصولات شان است.
 
به‌عبارت بهتر، آنها معتقدند دولت وقتی متوجه خلأ نسبی رقابت در بازار خودرو شده، تصمیم گرفته خود به این مساله ورود کرده و با ایجاد رقیبی قدرتمند در برابر غول‌های جاده مخصوص، فتیله رقابت را در این بازار بالا بکشد.این اقدام اما پس از آن صورت گرفت که اولا پروژه «قطب سوم خودروسازی» ناکام ماند و ثانیا خودروسازان داخلی مذاکرات خود با شرکت‌های خارجی را مطابق با میل وزارت صنعت، معدن و تجارت پیش نبردند.در واقع وزارت صنعت و سازمان گسترش وقتی متوجه ناکامی پروژه قطب سوم و همچنین مسیر نامطلوب مذاکرات خودروسازان داخلی با خارجی‌ها (البته به‌زعم مسوولان وزارتخانه و سازمان گسترش) شدند، راه را در مشارکت مستقیم با رنو دیده و با این شرکت توافق‌نامه امضا کردند.به نظر می‌رسد اگر پروژه قطب سوم خودروسازی به سرانجام می‌رسید یا خودروسازان داخلی مذاکراتی مطابق خواست دولت در پیش می‌گرفتند، هم‌اکنون چیزی به نام توافق‌نامه سازمان گسترش ورنو وجود نداشت و این سازمان به‌طور مستقیم به بازار خودرو ورود نمی‌کرد.
 
 
 
قطب ناکام
 
اما سازمان گسترش در حالی به‌عنوان نماینده دولت و به‌واسطه توافق‌نامه همکاری مشترکش با رنو، به بازار خودرو ورود کرده که دولت یازدهم از همان ابتدا به‌دنبال ایجاد رقابت در این بازار بود.اصلا ریشه پروژه قطب سوم خودروسازی به همین علاقه دولت به ایجاد رقابت در بازار خودرو برمی‌گردد و نشان از حساسیت زیاد روی این موضوع دارد.پروژه قطب سوم خودروسازی اگرچه در صورت مدیریت درست و فراهم شدن مقدمات، می‌توانست به افزایش رقابت در بازار خودرو کشور کمک کند، با این حال راه به جایی نبرد و به‌نظر می‌رسد در حال حاضر نیز به‌نوعی بایگانی شده است.اتفاقا کلید این پروژه نیز ازسوی دولت زده شد و با تب و تاب فراوانی از اجرای آن صحبت به میان آمد و حتی گفته شد در این مورد مذاکراتی نیز با خودروسازان خارجی برای همکاری مشترک، انجام شده است.آن طور که علی اکبر ترکان، دبیر شورای عالی مناطق آزاد در گفت‌وگوی دو سال پیش خود با «دنیای‌اقتصاد» اعلام کرد، تشکیل قطب سوم خودروسازی، نظر شخص رئیس‌جمهور است؛ زیرا از نظر وی، «قطب سوم» می‌تواند به ایجاد رقابت در بازار خودرو کشور بینجامد و همچنین سبب رونق قابل‌توجه صادرات خودرو شود. به گفته ترکان، پروژه قطب سوم قرار بود تمام و کمال ازسوی بخش خصوصی به اجرا در بیاید و دولت تنها در مقام حمایت‌کننده، ظاهر شود.
 
وی همچنین این را هم گفت که برای تشکیل قطب سوم، گزینه‌های معتبری در نظر گرفته شده که در این میان شانس نیسان ژاپن بیشتر است.با توجه به این اظهارات دبیر شورای عالی مناطق آزاد، گمان می‌رفت پروژه قطب سوم به سرعت پیش رفته و رقیبی بزرگ برای دو خودروساز اصلی کشور ایجاد شود، با این حال هرچه از عمر دولت یازدهم گذشت، قطب سوم خودروسازی نیز بیشتر به حاشیه رفت.حتی با وجود توافق هسته‌ای و اجرایی شدن برجام نیز خبر جدید و امیدوارکننده‌ای در مورد قطب سوم منتشر نشد تا مشخص شود این پروژه به‌نوعی به بایگانی دولت رفته و دیگر چندان امیدی به احیای آن نیست. البته با این حال اگر دولت تصمیم بگیرد این پروژه را دوباره زنده کرده و این بار جدی‌تر از قبل پیگیرش شود، می‌توان به افزایش هرچه بیشتر رقابت در بازار خودرو (البته به شرط مدیریت خصوصی قطب سوم)، امیدوار بود.به‌عبارت بهتر، اگرچه توافق‌نامه سازمان گسترش و رنو به‌نوعی جایگزین قطب سوم خودروسازی شده، با این حال احیای این پروژه با رعایت شروطی از جمله مدیریت بخش خصوصی در آن و همچنین یافتن شریک خارجی معتبر، بازار خودرو ایران را رقابتی‌تر خواهد کرد.
 
 
 
مذاکراتی که باب میل دولت نبود
 
اما یکی دیگر از دلایلی که دولت تصمیم گرفت خود به بازار خودرو ورود کند، نوع مذاکرات خارجی خودروسازان داخلی بود. آن طور که مدیرعامل سازمان گسترش در گفت‌وگوی چندی پیش خود با دنیای‌اقتصاد عنوان کرد، برخی از مذاکرات خودروسازان کشور مطابق با خواست وزارت صنعت نبوده و از همین رو ایدرو به‌عنوان نماینده دولت به سراغ رنو رفت و توافق‌نامه همکاری مشترک با این خودروساز را امضا کرد.به‌زعم دولت، بخشی از مذاکرات انجام شده از سوی خودروسازان داخلی با خارجی ها، نفعی نه برای خودروسازی کشور داشته و نه برای مشتریان، بنابراین وزارت صنعت و سازمان گسترش صلاح کار را در ورود مستقیم به مذاکرات و بازار خودرو دیده‌اند. البته یک احتمال دیگر نیز وجود دارد مبنی بر اینکه وزارت صنعت و سازمان گسترش به این نتیجه رسیده‌اند که اگر خود نیز وارد مذاکره با خودروسازان خارجی شده و به اصطلاح قطبی جدید را راه بیندازند، نتایج مثبت بیشتری (شاید همان رقابت کنترل شده) را در پی خواهد داشت.
 
 
 
مانع اصلی رقابت در بازار خودرو
 
اما دولت در حالی با ورود مستقیم به بازار خودرو قصد دارد، رقابت را کنترل کند که کارشناسان معتقدند با روش‌های بهتری می‌شود رقابت در این بازار را افزایش داد، منتها به شرطی که دولت نخواهد کنترلش را در دست داشته باشد.به‌عبارت بهتر، از دید کارشناسان، رقابت زمانی در بازار خودرو ایران بالا خواهد رفت که دولت به‌عنوان مانع اصلی، کنار کشیده و کار را به بازار و بازیگرانش بسپارد، نه اینکه خود به‌طور مستقیم وارد ماجرا شود.در این مورد، حسن کریمی سنجری کارشناس خودرو کشور می‌گوید: ممکن است گمان رود که قصد دولت از مشارکت با رنو و ورود مستقیم به بازار، ایجاد رقابت بوده، حال آنکه به اعتقاد بنده، اگر هدف این است، راهکارهای بهتری برای رسیدن به آن وجود دارد.وی با بیان اینکه همه مشکل خودروسازی ایران، دولتی بودن آن است، می‌افزاید: اگرچه توافق‌نامه سازمان گسترش با رنو، نکات مثبتی داشته و حتی از قراردادهای پژو و سیتروئن نیز بهتر است، با این حال نمی‌توان از پس آن، انتظار ایجاد رقابتی واقعی را در بازار خودرو کشور داشت.کریمی سنجری تاکید می‌کند: اگر دولت به‌دنبال ایجاد رقابت در بازار خودرو بوده و هست، بهتر است این هدف را از مسیر خصوصی‌سازی خودروسازان پیگیری کند نه اینکه خود به‌طور مستقیم وارد بازار شود.
 
این کارشناس با اشاره به اینکه ایجاد رقابت ابزار خاص خود را می‌طلبد، می‌گوید: یکی از مهم‌ترین ابزارها، قیمت مناسب است، چه آنکه هرچه خودروها با قیمت پایین تری عرضه شوند (البته به شرط رعایت اصول کیفی)، رقابت‌پذیری آنها بالاتر است؛ بنابراین بهتر است دولت به جای ورود مستقیم به بازار خودرو، راه را برای حضور خودروسازان بزرگ خارجی باز کند. به گفته کریمی سنجری، دولت اگر مواردی مانند تسهیلات مالیاتی و زمین مجانی را به‌عنوان مشوق برای خودروسازان خارجی در نظر بگیرد، می‌توان به تولید خودروهایی با قیمت و کیفیت مناسب امیدوار بود و اینجاست که تب رقابت در بازار خودرو ایران تند خواهد شد.گفته‌های وی در شرایطی است که فربد زاوه دیگر کارشناس خودرو کشور نیز معتقد است دولت به قصد کنترل رقابت وارد بازار خودرو شده و به‌نوعی اصلا به‌دنبال بالا بردن رقابت‌پذیری صنعت خودرو کشور نیست.وی با بیان اینکه توافق‌نامه سازمان گسترش با رنو در جهت کنترل رقابت در بازار خودرو کشور بوده، می‌افزاید: دولت می‌خواهد بازار خودرو کشور را همچنان در اختیار خود داشته باشد و این یعنی خود مانع اصلی رقابت در این بازار است.به گفته زاوه، دولت اگر به‌دنبال رقابت در بازار خودرو است، بهتر است از این صنعت و این بازار بیرون برود و اجازه دهد خودروسازان و مشتریان، خود در بازار تصمیم نهایی را بگیرند.به گفته این کارشناس، اگر دولت از خودروسازی کنار بکشد، ضمن ایجاد رقابتی نزدیک در بازار، مشتریان می‌توانند از بهترین و به‌روزترین خودروها بهره‌مند شوند و نیازی نیست دولت به این ماجرا (ایجاد رقابت) ورود کند.
 
 
 
 

منبع

دنیای اقتصاد

 

برچسب : خودرو , خودروسای دولتی






مرتب سازی :

نظرات کاربردی همه نظرات

4 نظر

کاربر: نوید جهرمی
5

تا وقتی دولت پاشو از اقتصاد بیرون نکشه هیچی درست نمیشه. باید این سیستم اقتصادی شبه کمونیستی عوض شه.
09:55  1395/09/02
گزارش
پاسخ دادن
کاربر: امیر(سابق)
11

اگر دولت واقعا دنبال ایجاد رقابت بود راه های بهتر و علمی تری برای این کار وجود داشت و دارد . اما دلیل اینکه دولت خود وارد قرارداد شد این بود اگه میخواست رقابت سالم و منطقی بوجود بیاورد خودروسازهای معتبر خارجی خودشان برای تولید اقدام میکردند و از سیستم بیمار کنونی که باعث بالا رفتن هزینه تولید میشود استفاد نمیکردند و این حرکت باعث کاهش بسیار زیاد قیمت میشد. چون هم مواد اولیه ارزان، کارگر ارزان و حاملهای اولیه ارزان در ایران هست. و این حرکت کاملا با سیاست دولت ایران در تضاد هست. چون خودشان تولید میکردند قیمت را هم خودشان تعیین میکردند و دولت هم بخاطر افکار عمومی و جهانی نمی توانست با شفافیتی که خارجیها دارند 3 برابر قیمت تمام شده داخلی باج بگیرد. به همین دلیل خودش با کسانی قرارداد بست تا مبادا سود حرامی که از مردم میگیرد اندکی کم شود. کشوری هم که طرف قرارداد هست تو دنیا به زدوبند مشهور است. و اینطور شد که در و پیکر با هم جفت شدن تا خون مردم ایران را بیشر بمکند
00:49  1395/09/02
گزارش
پاسخ دادن
فرزاد
6

این فرزندان افلیج دولتی، داشتند توان لنگان راه رفتن رو از دست میدادند که دولت به فکر تهیه،ی عصای مناسب براشون بود که بالاخره الان پیداش کردن و میخوان بچسبونن به کمرش تا فشار بازار از روی آنها برداشته و بیش از پیش به دوش مردم بیفته
20:27  1395/09/01
گزارش
پاسخ دادن
سجاد
8

ايرانخودرو و سايپا مثل دو فرزند منگل و عقب افتاده دولت هستند
دولت نه مي تواند و نه مي خواهد اين دو فرزند خود را رها كند و
دست كمك از زير بغل آنها بر نمي كشد تا همچنان سرپا بمانند
18:18  1395/09/01
گزارش
پاسخ دادن
1
صفحه 1 از 1

ارسال نظر
نظر شما بعد از تایید در سایت قرار داده می شود. نظرات با محتوای غیر مرتبط، نامحترمانه و فارسی با نوشتار انگلیسی تایید نخواهند شد.
نام    
نظر شما  
ارسال تصویر
(اختیاری)

ارسال تصویر فقط برای کاربران ثبت نام شده امکان‌پذیر است.

 
مقالات برتر
wait
پربحث ترین خودروی
wait
کاربران برتر سایت طی ماه گذشته
آخرین نظرات اخبار و مقالات
Hani -SR3 : و اینکه سوال دوم، چه مدارکی رو ارسال میکنند؟ کارت ماشین و برگه سبز؟ برای من میفرستن یا نمایندگی؟
کاوه : سلام دوستان من پارسال آذرماه تکمیل وجه کردم هیچکس جواب گو من نیست الان می‌خوام برم دچتهران ممنون میشم اگه راهنماییم کنید باید برم کجا پیگیری کنم؟؟؟؟ آدرسی چیزی برام بفرستین
Hani -SR3 : سلام. برای من امروز پلاک صادر شد. یه سوال، زده تاریخ پست مدارک امروز! آیا پیامک از پست میاد؟ ممنونم
اقساط ایکس پنج لرستان : ایکس پنج اقساطی تیر ماه کسی تحویل گرفته ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ من امروز زنگ زدم میگه در حال حمل هست ده روز دیگه
احمد x5 تیر ۱۴۰۴ اقساطی : با سلام دوستانی که ۹۰ روزه تیرماه ثبت کردن ممنون میشم هر کسی ماشین تحویل گرفته اطلاع رسانی کنه ممنونم
وحید شاهین پلاس ۱۵اردیبهشت : میتونی تحویل حضوری در کارخانه انتخاب کنی
جی ۷ تیر : دوستان دعوتنامه دی هنو نیومده ؟ اگه‌اومد اینجا اطلاع رسانی کنید شاید پیام های یکی مسدود باشه باخبر شه لطفا اونی ک‌میخاد بگه منتظر افزایش قیمتن ببنده نمیگن لاله
پلاس آواره : خبری از ارسال دعوت نامه ها نیست کسی خبر جدیدی نداره؟
فریبا : سلام من هفته چهارم مهر هستم هنوز برام دعوت نامه تکمیل وجه نیومده
Samirax5 : این نظرات بی ربط که میزارن کاملا آگاهانه هست برای اینکه نظرات منفی در مورد کرمان موتور بره پایین و دیده نشه کلا یه مشت بی وجدان هستند که منافع ناچیز کورشون کرده
آخرین نظرات اطلاعات خودرو
جی ایکس ال مرداد : دوستان کسی میدونه چقدر بعد از فاکتور شدت پلاک میشه؟
کوییک ار اس : چرا تیر تموم نمیشه! قطره چکونی فاکتور میکنن
جی ایکس ال مرداد : تا 22 ام فاکتور شده
کوئیک ار اس : یازده دی 403 ثبت نام کردم دوازده شهریور 404 تکمیل وجه ار اس هیچ خبری نیست
محمد : از منم اینجوری شد امروز ؟ از شما پلاک شد ؟
کریمم کریم : تا7شهریور تکسوزها فاکتورشدن تا شب یا فردا میشینه توسایت سایت پیگیری حداقل 24ساعت تاخیر داره . مشکل قطعات مالتی مدیا و ایسیو تاحدی مرتفع شد حداقل برای تعهدات امسال تا 24اسفند
پانا دی : صد روز یا ده روز؟؟؟؟
ساینا تک : من 3شهریور واریز کردم فاکتور نشدم چرا دروغ میگی
مصطفی : سلام من در تاریخ 1403/09/05 یه مرحله واریز انجام دادم و در تاریخ 140/02/09 تکمیل وجه و قرار شد یکماه تحویل بدن خودرو ساینا جی ال ایکس دو گانه امروز مورخه 1404/09/26 زنگ زدم سایپا گفت هنوز 1403/12/28 رو فاکتور نکردن اینها انجام بشه بعد تازه برج دو سال بعد شروع میشه الا لعنه الله القوم الضالمین شرکت دزد سایپا ان شاء الله بفض الهی
ماشاا... : بالاخره نوبت به کوییک های S تکمیلی شهریور رسید تا سوم همه فاکتور شدن البته دوم تعطیل بود