تسمه پروانه در پیشرانه های مختلف از هر نوعی که باشد وظیفه انتقال نیرو دورانی میلنگ به سایر پولی های سیستم های حیاتی چون پمپ آب، دینام، پمپ هیدرولیک، کمپرسور کولر، سوپرشارژر و ... را بر عهده دارد. هرگونه کاهش اصطکاک و شل شدن تسمه انتقال نیرو به این بخش ها را با مشکل مواجه کرده و می تواند تبعات جدی تری به همراه داشته باشد.
در پیشرانه های قدیمی تر از یک یا چند تسمه ساده با مقطع گُوِه مانند و پولی های دارای شکاف V شکل استفاده می شد تا سطح اصطکاک بین تسمه و پولی افزایش یابد. با این وجود در طی زمان شل شدن تسمه بر اثر سایش و یا گرم شدن و حتی شل شدن قطعات بر اثر لرزه های پیشرانه کاملا رایج بوده و هست.
امروزه از تسمه ها و پولی های شکاف دار استفاده می شود که در مقایسه با تسمه های گوه ای، ضمن داشتن هرزگرد موسوم به تسمه سفت کن، پایداری و چسبندگی بهتری با پولی برقرار می کنند. با این وجود کمی آلودگی می تواند باعث کاهش اصطکاک تسمه و پولی شود.
شل شدن تسمه می تواند موجب عملکرد نادرست سیستم خنک کننده یا جوش آوردن پیشرانه شود. همچنین می تواند باعث سفت شدن فرمان هیدرولیک یا عدم عملکرد درست سیستم تهویه مطبوع شود. شل شدن تسمه پروانه در خودروهای مختلف با صدای سوت بلند به هنگام گاز دادن و دور گرفتن پیشرانه همراه است. اما روش حل آن چییست؟
1- از محکم بودن بودن پایه سفت کن تسمه اطمینان حاصل کنید. در پیشرانه های قدیمی معمولا دینام بر پایه ای تنظیم شونده قرار داشت که با نگهداشتن دینام در جای خود، سفت کردن تسمه را نیز عهده دارد بود. در پیشرانه های جدیدتر باید از صحت عملکرد تسمه سفت کن اطمینان حاصل کرد.
2- مطمئن شوید که تسمه همه جای تسمه و پولی ها تمیز و کاملا خشک هستند. وجود رطوبت مانند آب یا بدتر از آن وجود هر نوع روغن می تواند عملکرد تسمه را با خطا مواجه کند. در نتیجه هر از گاهی پولی ها و تسمه را چک کرده و اقدام به تمیز کردن آن ها کنید.
3- تسمه بیش از حد کار کرده، ترک خورده و ساییده شده را سریع تعویض کنید. پارگی تسمه مشکل بسیار ساده ای است اما دقت داشته باشید که پاره شدن آن هر جایی خودرو شما را زمین گیر می کند.
نکات مهم:
1- تسمه جدید را از دیدگاه طول و عرض و تعداد شکاف ها حتما متناسب با خودرو خود انتخاب کنید. کمی تفاوت در ابعاد تسمه می تواند به پارگی زودهنگام تسمه یا شل شدن و هرز زدن بر پولی ها بیانجامد. به هنگام خرید به اعداد و ارقامی که بر روی تسمه نوشته شده است توجه کنید.
شل بودن تسمه پروانه چه تبعاتی دارد؟/ راه حل آن چیست؟
2- از سلامت پولی ها اطمینان حاصل کنید. وجود هرگونه زائده در شکاف پولی یا هر نو تابیدگی می تواند به سرعت تسمه نو را فرسوده و پاره کند.
3- از سفت کردن بیش از حد دینام یا تسمه سفت کن بپرهیزید. سفت شدن بیش از حالت استاندارد می تواند به دلیل افزایش اصطکاک بین تسمه و پولی، پارگی زود هنگام تسمه را به همراه داشته باشد.