رانندگی سپر به سپر نه تنها یکی از عصبیکنندهترین رفتارهای رانندگان است بلکه یکی از خطرناکترین رفتارها نیز به شمار میرود.
عصبانی کننده ترین رفتاری که بهصورت روزمره در رانندگی خود مشاهده میکنید چیست؟ صحبت با تلفن همراه در زمان رانندگی؟ حرکت سریع در اطراف مدارس؟ شاید هم لایی کشیدن در بزرگراهها. خب با توجه به خبر تحقیقات انجام شده در بزرگراههای انگلستان، اکثر افراد از رانندگی سپر به سپر اصلاً خوششان نمیآید.
شرکت دولتی Highways England که مسئول نگهداری و بررسی بزرگراهها و جادههای اصلی این کشور است میگوید از هر 10 فرد 9 تای آنها تجربهی رانندگی سپر به سپر را داشتهاند درحالیکه بیش از یکچهارم رانندگان اذعان داشتهاند این رفتار را با رانندهی دیگری انجام دادهاند.
اما دادههای ترافیکی نشان میدهند انجام این کار واقعاً خطرناک و کشنده است. از هر 8 کشتهی جادهای یک نفر به خاطر رانندگی سپر به سپر جان خود را از دست میدهد که این آمار به تعداد کشته یا مجروح 100 نفری در هر سال ترجمه میشود.
سپس به ترافیکها میرسیم. به نظر میرسد این فرایند حرکت و توقف دلیلی ندارد اما ارتباط نزدیکی به حرکت سپر به سپر دارد زیرا ترمز و شتاب گیری مدام رانندگان که بسیار به خودروی جلویی نزدیک هستند باعث اثر “کاترپیلار” در ترافیک میشود که باعث کاهش سرعت همهی رانندگان در ترافیک میشود.
با وجود مشکلات زیاد مرتبط به این رفتار عادی اما خطرناک، Highways England مطالعهی عمیقتری روی رانندگی سپر به سپر داشته و از اتواکسپرس برای بازدید از مرکز عملیات ترافیک ملی در غرب بیرمنگام NTOC دعوت کرده تا از چندوچون این تحقیق آگاه شود.
این مطالعه از دادههای صدها راننده استفاده کرده است. ازآنجاییکه رانندگان واکنشهای متفاوتی به موقعیتها خواهند داشت بنابراین شرکتکنندگان به دو دسته تقسیم شدند. یک دسته رانندگانی بودند که خودشان را عصبانی یا مطمئن میدانستند و دسته دوم هم رانندگانی ماهر و حرفهای محسوب میشدند.
این مطالعه از دو عنصر تشکیل شده است. یکی در جاده انجام شده و دیگری نیز شامل نمونههای ضبطشدهی رانندگی بد بوده که در صفحهی کامپیوتری نشان داده میشد.
اولین بخش به عنوان بحث کاربردی در نظر گرفته شده و پیش از شروع کار نیازمند یک دستگاه سوزوکی سوئیفت اسپورت بودهاند. مانیتور ضربان قلب روی سینهی راننده نصب میشود تا ضربان قلب حالت آرامش راننده را با زمان رانندگی مقایسه کند. چندین دوربین روی خودرو نصب شده که یکی از آنها جاده را پایش کرده و دیگری نیز بخش عقب را نشان داده و یکی هم چهرهی راننده را ضبط میکرده است.
مسیری که طی شده اساساً از بزرگراه تشکیل شده بود. این مسیر از اطراف NTOC شروع شده و از بزرگراه M5 و M42 گذشته و اطراف پارک هوپ وود ادامه مییابد. این مسیر حدود 45 کیلومتر بوده و درصورتیکه ترافیک اجازه دهد طی آن 45 دقیقه طول میکشد. راننده به سؤالاتی مختصر دربارهی احساس خود نیز پاسخ داده است.
یکی از رانندگان میگوید اکثر اوقات رانندگی بدون حادثهای داشته است. بخشی از این به خاطر ترافیک روان اواسط عصر بوده و یکی دیگر از دلایل آن نیز همراهی یک پلیس بوده که به تصویربردار اجازهی ثبت تصاویر را داده است. البته یکی از اصلیترین سؤالات مطرح این بوده که این مسیر 45 کیلومتری چگونه میتواند به همهی رانندگان و مسیرها تعمیم داده شود.
البته درست در انتهای مسیر رانندگی، رانندهی موردبحث به دلیل ترافیک پیش رو سریعاً سرعت را کاهش داد تا به حداکثر سرعت مجاز در نظر گرفته شده برسد. در همین اثنا راننده به یک دستگاه اوپل اینسیگنیا نزدیک شد که این وضعیت حالت سپر به سپر به خود گرفته بود.
جدای از حادثهی روی داده دربارهی اینسیگنیا، راننده هیچچیزی را دربارهی استرسزا بودن رانندگی خود به یاد نمیآورد بنابراین دیدن نتایج مربوط به ضربان قلب روی مانیتور جالبتوجه بود. البته نتایج به دست آمده نشان میدهد استرس فرد بیشتر از حد انتظار او بوده است.
تحلیلها نشان داد دو موقعیت خاص باعث افزایش ضربان قلب راننده شده است. اولین مورد تغییر لاین حرکتی بود که باعث شد یک ون با سرعت بیشتر به طرف دیگر لاین برود. اگرچه این مورد سریعاً روی راننده تأثیر نداشت اما واکنش او احتمالاً به دلیل فهم این نکته بود که باید در زمان سبقت گرفتن به دو لاین توجه داشته باشد.
دومین موقعیت استرسزای برجسته نیز زمانی بود که راننده از یک خودروی دیگر سبقت گرفته و ون نیز در همان حال در حال سبقت گرفتن از رانندهی ما بوده است. احاطه شدن توسط خودروهای بزرگتر برای بسیاری از رانندگان استرسزا بوده و این موقعیت باعث شده میزان ضربان قلب رانندهی موردبحث ما 10 ضربه افزایش یابد و تقریباً یک دقیقه پس از این واقعه نیز بالا بماند.
در کل ضربان قلب راننده با کوچکترین تغییر رانندگی افزایش یافته است. جدای از تست کاربردی انجام گرفته هماکنون زمان تمرین بخش بعدی تست انجام گرفته بوده است.
این بخش شامل مشاهدهی دو سناریویی است که راننده در وضعیتهای خطرناک قرار میگیرد. یک ردیاب صورت احساسات راننده را در هر موقعیت ثبت کرده و راننده بسته به آنچه دیده باید به سؤالات پاسخ دهد.
اولین سناریو تست کنترل بوده و هیچ رفتار بدی را در رانندگی نشان نداده است. در تقاطع M3 و M25 راننده بهصورت خونسرد و ایمن از لاین راست به چپ میرود. از راننده دربارهی احساس خود پرسیده شده و او تفاوتی را گزارش نکرده است. ردیاب صورت هم هیچ واکنش واضحی را ثبت نکرده است.
دومین سناریو قطعاً پاسخی را در پی داشته است. دیگر مانور سخت راننده به حرکت از لاین سه به یک مربوط میشود که باعث شده دوربین نصب شده روی خودرو ترمز تیز راننده برای پیشگیری از برخورد را ثبت کند. ردیاب صورت در این بخش احساس سورپرایز را نشان داده است.
نتایج به دست آمده با مطالعهی کامل انجام شده توسط Highways England برجسته میشوند. محققان یافتهاند اکثر واکنشهای عادی به رانندگی سپر به سپر از نوع سورپرایز شدن بوده و پس از نیز احساس عصبانی و تحقیر شدن قرار میگیرند. در همهی حالات هم ضربان قلب افزایش مییابد. افزایش ضربان قلب راننده نشان داده کوچکترین چیزها که خیلی هم خطرناک نیستند باعث افزایش میزان استرس خواهند شد.
رانندگی سپر به سپر از جمله بزرگترین نگرانیهای رانندگان است. ریچارد لئونارد که مدیر ایمنی جاده در شرکت Highways England است بهطور خلاصه میگوید:
اگر شما بیش از به خودروی جلویی نزدیک شود قادر نخواهید بود در صورت ترمز ناگهانی واکنش به موقعی داشته باشید. اگر این موضوع منجر به تصادف شود سرنشینان هر دو خودرو مجروح یا کشته خواهند شد.
خب اگر یک خودرو از پشت به شما بسیار نزدیک شد چهکار باید بکنید؟ Highways England به رانندگان توصیه میکند سرعت خود را حفظ کرده و با نگاه کردن مداوم به آینه حواس خود را پرت نکنند. اگر راننده لاین آزادی را در سمت راست خود میبیند راهنما زده و به آرامی راه را باز کند.
اما پیشگیری بهتر از درمان است و تمامی رانندگان باید روش فاصلهی دوثانیهای بین خودروی خود و خودروی جلویی را حفظ کنند و زمانی که جاده خیس است این فاصله را به 4 ثانیه افزایش دهند.