تسمه دینام که با نامهای تسمه کولر و تسمه هیدرولیک هم شناخته میشود، مجموعهای از یک تسمه، هرزگرد و تسمه سفتکن است که سیستمهای تهویهمطبوع، آلترناتور (دینام) و سیستم هیدرولیک فرمان برای کار کردن به آن نیاز دارند و نیروی مورد نیاز خود را از این تسمه تأمین میکنند. در برخی خودروها حتی واتر پمپ متعلق به سیستم خنککنندهی پیشرانه نیز توان خود را از تسمه دینام میگیرد. بنابراین تسمه دینام یک عضو حیاتی و مهم در خودرو محسوب میشود. زمانیکه پیشرانه روشن میشود، تسمه دینام توسط میللنگ به چرخش درآمده و این چرخش را به قسمتهای مورد نیاز نیز انتقال میدهد. بدون وجود تسمه دینام یا در صورت آسیب دیدن آن ممکن است موتور خودرو حتی نتواند کار کند.
بهعنوان یک قاعدهی کلی، تسمه دینام معمولا بیش از ۵ سال یا ۸۰ هزار کیلومتر دوام نمیآورد و باید آن را تعویض کرد. در برخی خودروها تسمه دینام تا ۱۲۰ هزار کیلومتر را هم بدون مشکل کار میکند؛ اما برای دانستن زمان دقیق تعویض باید به دفترچه راهنمای هر خودرو رجوع کرد. تسمه دینام با گذشت زمان به دلیل اینکه تحت فشار و حرارت زیادی قرار دارد، کارایی خود را از دست میدهد و مستعد پاره شدن میشود. اگر مشکوک شدهاید که تسمه دینام خودرویتان دچار مشکل است باید بهدنبال علائم زیر در خودروی خود باشید.
۱. صدای جیر جیر از جلوی خودرو
اگر صدای جیر جیر از جلوی خودرو شنید شود، به احتمال زیاد وقت تعویض تسمه دینام است. این صدا بر اثر ساییده شدن تسمه روی پولی ایجاد میشود. تنها راه بر طرف کردن این صدا نشان دادن خودرو به یک مکانیک خواهد بود تا خودرو را عیبیابی کرده و تسمه را در صورت نیاز تعویض کند.
۲. از کار افتادن هیدرولیک فرمان و کولر خودرو
از آنجایی که تسمه دینام توان مورد نیاز کمپرسور کولر و پمپ هیدرولیک فرمان را تأمین میکند، پاره شدن آن باعث از کار افتادن این سیستمها خواهد شد. پارگی تسمه دینام را از سفت شدن فرمان و کار نکردن کولر میتوان متوجه شد. باید توجه داشت که در صورت از کار افتادن سیستم هیدرولیک فرمان، فرمان خودرو بسیار سفت شده و کنترل خودرو خیلی سخت میشود و این از نظر ایمنی بسیار خطرناک خواهد بود. به همین خاطر ارزش دارد که همیشه سرویس تسمه دینام را بهموقع انجام داد.
۳. افزایش دمای موتور
اگر در خودرویی واتر پمپ نیز توسط تسمه دینام چرخانده شود، با پاره شدن تسمه واتر پمپ از کار خواهد افتاد؛ بدین ترتیب دمای موتور افزایش مییابد. اگر راننده افزایش غیر عادی دمای موتور را مشاهده کند باید فورا تسمه دینام را بررسی کند و سپس خودرو را به یک مکانیک نشان دهد. استفاده از خودرو درحالیکه موتور بیش از حد گرم شده باشد، میتواند آسیب بسیار جدی بهبار آورد و تعمیرات آن نیز بسیار پر هزینه خواهد بود.
۴. مشاهدهی ترک و پارگی روی تسمه
بهترین راه برای بررسی تسمه، نگاه کردن به سطح آن است. تسمه باید از نظر وجود ترک، پارگی یا ریش ریش شدن با چشم بررسی شود. اگر هر چیز غیر عادی روی سطح تسمه مشاهده شد، باید تسمه را تعویض کرد. اگر هر یک از علائم بالا را در خودروی خود دیدید بهتر است فورا به یک مکانیک مراجعه کنید تا از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود.