خودروسازان در حالی برنامه رشد تولید و دستیابی به تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاهی را برای سال جاری پیش بینی کرده اند که در صورت عدم تامین به موقع ارز و همچنین ترخیص قطعات وارداتی، شاهد افزایش تولید خودروهای ناقص خواهیم بود ، هشداری که پیش از این داده شده اما توجهی به آن نشده بود.
افزایش تعداد خودروهای ناقص در کف پارکینگ خودروسازان به بیش از ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو درحالیست که بررسی انجام شده از سوی نهادهای بازرسی و وزارت صمت کسری قطعات خودروهای موجود در پارکینگ ها را محرز می کند. خودروسازان این قطعات را وارداتی عنوان می کنند و معتقدند دلایل عدم تامین و ترخیص به موقع آنها تا اندازه زیادی مشخص است و گمرک جمهوری اسلامی و همچنین بانک مرکزی و سایر دستگاه های مرتبط از شرایط این موضوع به طور کامل آگاهی داشته و مطلع هستند.
بدون شک این سرمایه خودروساز و قطعه ساز است که در پارکینگ ها دپو شده در حالی که این امکان وجود داشت با همکاری بانک مرکزی و گمرک مبنی بر اختصاص به موقع ارز و همچنین تسهیل ترخیص مانع از این اتفاق شد.
امید رضایی، عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن، نیرومحرکه و قطعه سازی در گفت و گو با خبرنگار خودروکار در خصوص آخرین وضعیت خودروهای ناقص می گوید: هم اکنون 99.9 درصد خودروهای ناقص در انتظار قطعات وارداتی هستند و اگر تامین ارز و مشکلات مربوط به تخصیص ارز و ترخیص حل می شد مشکل کمبود قطعه ایجاد نمی شد.
وی می افزاید: هم اکنون بسیاری از قطعات داخلی حتی چراغ خودرو وابستگی ارزی دارند و مشکل اصلی واردات است و ساخت داخل کردن این قطعات نیز با توجه به جمیع جهات بوده و بسیاری از قطعات هنوز وابستگی دارد.
این فعال صنعت قطعه با بیان این که هم اکنون قطعات پیش ساخته تنها به عنوان قطعه وارداتی به شمار نمی رود، تصریح می کند: در محموله های وارداتی یک سری مواد اولیه وارد تا از آن محصول دیگری استخراج شود و بدون شک 99.9 درصد قطعاتی که منجر به خواب خطوط تولید شده، چه به لحاظ مواد اولیه و قطعات نیمه ساخته، قطعات وارداتی است.
رضایی با بیان این که بررسی آمار گمرک نشان می دهد که چه تعداد از قطعات دپویی در گمرک در انتظار ترخیص هستند، اظهار می کند: اصرار به تولید خودروی ناقص سیاست خودروساز است اما جدا از موضوع بخشی از این تولیدات در ارتباط با پیش فروش ها است و تعهدی ایجاد شده که باید انجام شود و وقتی مشکل ترخیص وجود نداشته باشد میزان تیراژ به شکل چشمگیری افزایش می یابد و جبران مافات می کند بنابراین پیش فروش های مدت دار و تحویل فوری باید هرچه سریع تر انجام شود بنابراین خودروساز ناگزیر به تولید است.
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن، نیرومحرکه و قطعه سازی با تاکید بر این که خودروسازان باید در زمانی که شرایط مناسب بود به فکر کمبود قطعه بوده و نسبت به پیش بینی راهکارهایی اقدام می کردند، اظهار می کند: بخشی از قطعات در انتظار تخصیص ارز هستند و به بخش دیگری از قطعات تخصیص صورت گرفته اما توان پرداخت مبلغ وجود ندارد و در حالت سوم نیز ارزی برای تخصیص وجود ندارد بنابراین زمانی بودجه تامین شود، مشکل آن کمتر از دو بخش دیگر است.
وی تاکید می کند: سیستم های گمرک به سمت ترخیص درصدی رفته و بخشی از قطعات دپویی همان درصدهای باقی مانده هستند و خودروساز و قطعه ساز موفق به ترخیص درصدی از قطعات شدند که باقی قطعات، منجر به خواب خط تولید شده است.
رضایی یادآور می شود که در ابتدای سال به دلیل دپوی قطعات، مشکلی برای تولید وجود نداشت و تا آخر خردادماه مانعی وجود نداشت اما از خردادماه به دلیل نوسانات ارزی و جابجایی پول و فرایند طولانی بانک ها و در نهایت کمبود نقدینگی مشکلاتی ایجاد شد.