بازار خودرو پس از ماهها رکود، این روزها و در آستانه هفتههای پایانی سال، قدرت تصمیم گیری و خطر پذیری را هم از خریداران گرفته است و حالا بر خلاف آرایش صعودی نرخ دلار و تلاطم بازارهای دیگر، کاملا مسیر خود را از نرخ دلار جدا کرده است اما پیشبینی کارشناسان از جریان متفاوت بازار خودرو در روزهای آینده حکایت دارد.
بازار خودرو ایران در سالهای اخیر بهدلیل تحریمها و سیاستهای نادرست قیمتی دچار نوسانات شدید و بیثباتی بسیاری شده و رکود اقتصادی به تدریج بر قدرت خرید مردم نیز تأثیر گذاشته و حالا با افزایش تنشهای سیاسی و منطقهای و رشد شدید نرخ دلار، وضعیت این صنعت در شرایط بحرانی قرار گرفته است.
اگر چه در این سالها چشم بازار خودرو به نرخ ارز گره خورده بود اما آمارهای موجود در سال جاری و به خصوص ماههای اخیر نشان میدهد که بهرغم روند رو به رشد نرخ ارز، بازار خودرو چندان تحت تاثیر قرار نگرفته است چرا که سرمایهگذاران ترجیح میدهند که به جای بازار خودرو به سمت دیگر بازارهای سرمایهای حرکت کنند تا ریسک کمتری را متحمل شوند.
کارشناسان بیتفاوتی بازار خودرو در هفتههای اخیر را ناشی از عوامل مختلفی از جمله کاهش انتظارات تورمی در این حوزه و تغییر الگوی عرضه و تقاضا میدانند و معتقدند مهمترین و عمدهترین دلیل کاهش وابستگی خودرو بهنرخ ارز، باز شدن واردات خودرو در سال جاری است و با وجود این که امسال واردات سرعت مورد انتظاری نداشته اما همین میزان نیز توانسته است تا حد زیادی بهساماندهی قیمتها در بازار خودرو کمک کند. بنابراین، واردات خودرو را میتوان یکی از عوامل کلیدی در تنظیم قیمتها در این بازار دانست.
پیش از این منحنی قیمت در بازار خودرو تقریبا چشم و گوش بسته مطیع بازار ارز بود و با کوچکترین نوسان ارزی، بالا و پایین میشد به طوری که در اواخر فروردین امسال قیمت دلار صعودی چشمگیر را تجربه کرد و به نزدیک ۶۵ هزار تومان رسید و منحنی قیمت در بازار خودرو نیز که در آن مقطع تحتتاثیر ارز بود، روند افزایشی بهخود گرفت؛ بهنحوی که رکورد میانگین قیمت را شکست.
اما روند از اواسط تابستان امسال تغییر مسیر داد و با وجود اینکه در این مدت قیمت دلار بالای ۴۰ درصد رشد کرده، بسیاری از خودروها - چه مونتاژی، چه داخلی - هنوز قله فروردین را فتح نکردهاند. قیمت خودروهای داخلی در این مدت البته نوسان داشته و افت و خیز قیمت ارز در آن اثرگذار بوده؛ اما تاثیر آن هرگز مانند گذشته نیست.
در چنین شرایطی این سوال مطرح می شود که آینده بازار خودرو، بهخصوص در شب عید چگونه است؟ سوالی که برخی کارشناسان در پاسخ به آن روند کلی منحنی قیمت خودرو در بازار آزاد طی چند هفته باقیمانده تا انتهای سال، افزایشی می دانند؛ چرا که از نگاه آنها معمولا تقاضا در این مقطع از سال بالا میرود.
از سویی، قیمت ارز نیز فعلا روند افزایشی دارد و در صورت تداوم این روند، بههر حال بر بازار خودرو اثرگذار خواهد بود. در این میان البته برخی اتفاقات، چه سیاسی و چه اقتصادی میتواند مانع تداوم افزایش قیمت خودرو در بازار شود. از جمله اینکه رشد عرضه خودرو چه داخلی، چه مونتاژی، چه وارداتی در قالب طرحهای فروش فوقالعاده و پیشفروش میتواند به کنترل قیمت در بازار خودرو کمک کند.
از طرفی ورود دلار بهکانال ۹۰ هزار تومان، در کنار ابهامات مربوط به خصوصیسازی خودروسازان، بازار خودرو ایران را در وضعیت حساسی قرار داده است؛ خصوصیسازی که از نگاه کارشناسان اگر بهدرستی انجام شود، میتواند بهبهبود صنعت کمک کند؛ گر چه می توان در کوتاهمدت نیز نوسانات را در این بازار افزایش دهد.
در این ارتباط سعید موتمنی کارشناس بازار خودرو در گفت و گو با خبرنگار پرشین خودرو با اشاره به آخرین وضعیت بازار خودرو گفت: در یک سال گذشته، بازار خودرو افزایش قیمت قابل توجهی را تجربه نکرده است این در حالی است که در چند ماه گذشته افزایش ۳۰درصدی قیمت کارخانه ای خودروها را داشتیم اما بازار خودرو با توجه به نوسان نرخ دلار، نسبت به بقیه بازارها کمترین رشد را داشته است.
وی با اشاره به عدم تناسب افزایش قیمت خودرو با رشد نرخ دلار گفت: در ماه های اخیر نرخ رشد قیمت خودروها کمتر از نرخ رشد نقدینگی بوده است بازار خودرو از سایر بازارها عقب مانده است در واقع بازار خودرو نسبت به سایر بازارها با قیمت ارز هم سو نشده و کاملا خودرو مسیرخود را از نوسان بازار ارز جدا کرده است.
این کارشناس بازار خودرو با تاکید بر این که با رشد نرخ ارز و افزایش تقاضا انتظار می رفت ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش قیمت در خودروهای داخلی رقم بخورد، تاکید کرد: معتقدم اگر خودروی وارداتی وارد بازار نمی شد خودروهای داخلی و مونتاژ پاسخگوی نیاز مردم نبود و این مساله باعث رشد قیمت های بسیاری در بازار خودروهای داخلی و مونتاژی می گردید.