مصوبه جدید دولت در سهمیهبندی بنزین، مالکان خودروهای وارداتی را به صف سوخت 5 هزار تومانی فرستاد؛ تصمیمی که از لامبورگینی تا پورشه را کنار گذاشت.
در مصوبه جدید بنزینی دولت که روند اجرای آن از ساعت صفر روز ۲۲ آذر آغاز شد، آمده است: خودروهای دولتی، خودروهای پلاک مناطق آزاد و ویژه، خودروهای وارداتی، خودروهای دوم به بعد هر فرد و خودروهای نوشماره یا همان صفر کیلومتر مشمول سهمیه نرخ اول و دوم نخواهند شد.
اگرچه پس از اعلام این قانون، جزئیاتی نیز به آن از سوی مسئولان اضافه شد که به طور مثال خودروهای نو شماره ایرانی که ارزش آن زیر یک میلیارد تومان باشد در لیست مشمولان حذف نرخ اول و دوم قرار نمی گیرند و می توانند از این سهمیه استفاده کنند. هرچند طبق اظهارات مسئولان
نکته جالب توجه آنکه چندی قبل لیستی از خودروهای ایران، سن و ارزش آنها از سوی مرکز رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه ایرانیان منتشر شدهبود که بخشی از اطلاعات آن میتواند شفافتر خودروهایی که مشمول سهمیه بنزین نرخ اول و دوم نمی شوند را نشان دهد.
طبق همین اطلاعات که از سوی احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مجلس شورای اسلامی نیز اعلام شد: در کشور چهار نفر لامبورگینی، ۱۸۱ نفر مازراتی، سههزار و ۶۰۰ نفر پورشه، ۱۰ هزار نفر لندرور و بیش از ۵۶ هزار نفر محصولات کرمان موتور را سوار میشوند.
بر اساس همین آمار تعداد کل خودروهای تولیدی ایران خودرو که هم اکنون در خیابان های کشور فعالیت می کنند به ۹ میلیون و ۹۸۷ هزار و ۴۸۳ دستگاه، سایپا هشت میلیون و ۲۵۴ هزار و ۵۵۵ دستگاه، رنو ۸۵۹ هزار و ۱۹۲ دستگاه، هیوندایی ۳۴۱ هزار و ۹۳۵ دستگاه و کیا ۳۰۷ هزار و ۴۶۷ دستگاه می رسد و تعداد خودروهای مختلف چینی هم به همین ترتیب در کشور به چند ۱۰۰ هزار دستگاه می رسد.
خالی از لطف نیست که این موضوع را نیز یادآور شویم که از شهریور ۱۴۰۴، محسن پاکنژاد وزیر نفت خبر از واردات بنزین سوپر ویژه برای مصرف خودروهایی داده بود که عنوان لوکس را یدک می کشند و البته از دوم آذر امسال نیز روند عرضه همین سوخت در بورس کالا آغاز شد و هم اکنون حتی جایگاههای به خصوصی برای عرضه این نوع بنزین آماده سازی شده است.
این در حالی است که برخی صاحبان این خودروها که طی روزهای گذشته با صفر شدن سهمیه بنزین نرخ اول و دوم خود مواجه شده اند، نسبت به این اقدام اعتراض دارند و این روند را قابل پذیرش نمی دانند.
مابه التفاوت نرخ بنزین آزاد و نرخ سهمیه دوم، ۲ هزار تومان است، این موضوع شامل تمامی افرادی می شود که از سهمیه اول و دوم خود که مجموع آن به ۱۶۰ لیتر می رسد استفاده کنند، در این صورت مجبور به تامین سوخت با نرخ سوم یا همان پنج هزار تومانی با کارت جایگاه خواهند بود.
شاید بد نباشد لیستی از ارزش و سال تولید خودروهایی که هم اکنون در خیابان های کشور در حال تردد و فعالیت هستند نیز ارائه کنیم که در جدول زیر مشهود است:
پشتصحنه کارتهای سوخت چه میگوید؟
طبق مصوبه جدید، ۶۰ لیتر بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان (نرخ اول) و ۱۰۰ لیتر با نرخ ۳ هزار تومان (نرخ دوم) به هر خودروی مشمول تعلق میگیرد و مصرف مازاد تنها با نرخ سوم ۵ هزار تومان و از طریق کارت اضطراری جایگاه قابل تأمین است. به این ترتیب، خودرویی که از کل سهمیه ۱۶۰ لیتری نرخ اول و دوم استفاده کند، در صورت نیاز به مصرف بیشتر، ناگزیر به پرداخت بنزین با نرخ جدید خواهد بود.
گرچه آمار خودروهای سواری در اختیار خانوارها طبق پایگاه رفاه ایرانیان ۲۱ میلیون و ۵۲۷ هزار و ۴۰۸ دستگاه اعلام کرده اما به گفته کرامت ویسکرمی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، در حال حاضر بیش از ۳۱.۲ میلیون کارت سوخت فعال در کشور وجود دارد که بخش قابل توجهی از آنها یا بدون استفاده هستند یا به چند خودرو برای یک مالک اختصاص یافتهاند.
همچنین بر اساس اطلاعات فراجا، حدود ۳ میلیون نفر در کشور مالک ۷ میلیون خودروی بنزینی هستند؛ مالکان چندخودرویی که طبق مصوبه جدید، تنها برای یک خودرو امکان دریافت سهمیه خواهند داشت.
دولت امیدوار است با ساماندهی حدود ۶ میلیون کارت سوخت بدون تراکنش و کنترل سهمیه مالکان چندخودرویی، بخشی از مصرف مازاد بنزین مدیریت شود.
یارانهای که به همه نمیرسد
اجرای سیاست جدید بنزینی، بار دیگر مساله عدالت در توزیع یارانه انرژی را به صدر بحثهای اقتصادی بازگردانده است؛ جایی که گروهی به دلیل نداشتن خودرو، در عمل سهمی از یارانه بنزین ندارند، اما گروهی دیگر به واسطه داشتن چند خودرو یا خودروهای لوکس، از یارانه بیشتری بهرهمند بودهاند.
دولت اعلام کرده است که عواید حاصل از اعمال نرخ سوم بنزین بهطور مستقیم به حساب سازمان هدفمندسازی یارانهها واریز میشود تا در قالب کالابرگ در اختیار دهکهای اول تا سوم قرار گیرد.
گفتنی است که در این مصوبه جدید، سهمیه و نرخ بنزین خودروهای عمومی بنزینی از جمله تاکسیها و وانتبارها بدون تغییر باقی میماند. در مورد خودروهای عمومی دوگانهسوز نیز سهمیه اول حفظ شده و سهمیه دوم آنها با کاهش ۵۰ درصدی مواجه خواهد شد.
همچنین سهمیه دوم خودروهای شخصی دوگانهسوز نیز نصف میشود؛ در عین حال، طرح تبدیل خودروهای بنزینی تکسوز به دوگانهسوز برای همه خودروها، مطابق آییننامه اجرایی ماده ۸ قانون هوای پاک، بهصورت رایگان ادامه خواهد داشت.
بر اساس این مصوبه، سهمیه بنزین آمبولانسها بدون تغییر باقی میماند و خودروهای دارای پلاک جانبازان و معلولان از حذف سهمیه مستثنا شدهاند.
در نهایت، خودروهای دولتی، خودروهای دارای پلاک مناطق آزاد و ویژه، خودروهای وارداتی، خودروی دوم به بعد هر فرد و خودروهای سواری شخصی نوشماره داخلی با قیمت کارخانهای بیش از یک میلیارد تومان، مشمول حذف سهمیه اول و دوم خواهند شد و کارت سوخت جدیدی با نرخ تجمیعی و معادل قیمت کارت اضطراری جایگاه به آنها اختصاص مییابد.