افزون‌بر ۲ دهه از فعالیت مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا می‌گذرد و اگرچه قرار است تا پایان امسال نخستین محصول طراحی شده روی پلتفرم جدید سایپا روانه بازار شود
اما به نظر می‌رسد وزیر صنعت، معدن و تجارت از اقدامات اجرایی انجام شده در زمینه طراحی پلتفرم به‌وسیله دو خودروساز بزرگ کشور رضایت ندارد و در آخرین جلسه شورای سیاست‌گذاری خودرو از ایران‌خودرو و سایپا خواسته تا برنامه اقدامات اجرایی در ارتباط با پلتفرم را به وزارتخانه ارائه دهند تا با تحقق این امر شرکتها به منظور تغییر طراحی ظاهری (فیس‌لیفت) خودروهای موجود برای جلب رضایت مشتریان وارد عمل شوند.
بیست‌ودوم تیر بود که مهندس نعمت‌زاده از مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا دیدن و پس از بازدید از این مرکز محرمانه در جمع خبرنگاران، از فعالیت‌های پژوهشی در بخش طراحی و مهندسی این شرکت ابرازخرسندی کرد.
گروه خودروسازی سایپا از سال ۹۲ تاکنون در این مرکز روی طراحی و راه‌اندازی پلتفرمی جدید تمرکز کرده و آنطور که مدیرعامل این شرکت می‌گوید اواخر امسال نخستین محصول این پلتفرم به بازار عرضه خواهد شد. اگرچه وزیر صنعت، معدن و تجارت حرکت سایپا در زمینه توسعه محصول را موفق دانسته اما سخنان وی در جلسه شورای
سیاست‌گذاری خودرو حکایت دیگرگونه از وضعیت تحقیق و توسعه و همچنین روند طراحی پلتفرم از سوی خودروسازان کشور دارد.
استفاده ۱۰۰ درصدی از متخصصان ایرانی
موضوع طراحی پلتفرم در گروه خودروسازی سایپا به زمان مدیریت سعید مدنی در این شرکت بازمی‌گردد و به نظر می‌رسد در این ۳ سال، مهندسان داخلی با وجود تحریم‌ها و مشکلات مالی خودروسازان، به موفقیت‌های ارزنده‌ای دست یافته‌اند.
از آنجایی که سایپا به طور محرمانه روی این پروژه تمرکز و اطلاعاتی کلی دراین‌باره منتشر کرده است، صمت برای آگاهی از جزییات پروژه پلتفرم سایپا به گفت‌وگو با مدنی، مدیرعامل پیشین گروه خودروسازی سایپا نشست.
به گفته مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت، پروژه پلتفرم سایپا، مگاپلتفرم بوده و SP۰ یا SP۱۰۰ نام دارد. این پلتفرم روی کلاس C طراحی شده و قابلیت تبدیل شدن به کلاس B را دارد به‌گونه‌ای که مونتاژ خودرویی نظیر پراید و پژو نیز روی آن امکانپذیر است.
مدنی در ارتباط با پیشینه این پروژه و شرکتی که با سایپا همکاری داشته است، اینگونه توضیح داد: طراحی این پلتفرم از اوایل سال ۹۲ با همکاری یک شرکت چینی آغاز شد. البته در پروژه تنها از امکانات پرسنلی، نرم‌افزاری و سخت‌افزاری این شرکت بهره برده‌ایم.
این شرکت حدود ۲۰۰ مدل خودرو در چین طراحی کرده است. در دورانی که خودروسازان چینی تصمیم به رشد گرفتند از آنجایی که باید هزینه‌هایی را به تحقیق و توسعه اختصاص می‌دادند، شرکت‌هایی ایجاد شد که تمرکزشان روی طراحی پلتفرم، اتاق، ساخت قالب‌ها و... بود که اکنون این شرکتها رشد کرده‌اند.
اکنون که خودروسازان چینی پیشرفت کرده و هرکدام مراکز تحقیق و توسعه راه‌اندازی کرده‌اند، این شرکتها کوچکتر شده‌اند. آنطور که مدنی می‌گوید، پلتفرم جدید سایپا براساس خودروهای ژاپنی (تویوتا) طراحی شده که ۵ مدل خودرو روی آن به تولید خواهد رسید.
اتاق این خودروها به صورت هاچ‌بک، صندوقدار، کراس‌اور و طراحی شده است. طراحی این خودروها ۱۰۰درصد به‌وسیله متخصصان کشور انجام شده که این شرکت خارجی به آنها کمک کرده است. علاوه بر آن یک مشاور کره‌ای و همچنین یک مشاور آلمانی به کمک متخصصان کشور آمده‌اند.
مدیرعامل پیشین سایپا نقطه قوت این پروژه را بکارگیری قطعه‌سازان داخلی دانست و گفت: قطعه‌سازان کشور از همان ابتدا با طراحان خودرو در ارتباط هستند و قطعاتی همچون موتور و گیربکس نیز در ایران به تولید خواهد رسید. برخلاف همکاری‌های قبلی که با پژو و رنو داشتیم به‌گونه‌ای که این دو شرکت خود در ایران به طراحی پلتفرم پرداختند، در این پروژه پایه طراحی به‌وسیله مرکز تحقیقات سایپا انجام شده است.
در ارتباط با زمان عرضه نخستین محصول این پلتفرم، زمان‌های مختلفی اعلام می‌شود اما برپایه سخنان مدنی، نخستین مدل خودرو ساخته شده روی این پلتفرم نیمه دوم سال ۹۶ به بازار عرضه می‌شود. وی معتقد است از آنجایی که این خودروها بر پایه قطعات داخلی به تولید می‌رسند، قیمت بالایی ندارند اما باید پذیرفت که به‌تدریج در کشور خودرویی زیر ۳۰ میلیون تومان عرضه نخواهد شد.
اگرچه رنو تصمیم دارد «کوئید» را با قیمت پایین در ایران به تولید برساند اما قیمت آنهم زمان عرضه به بازار قطعی خواهد شد. به گفته مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت، در حال‌حاضر متخصصان کشور روی طراحی موتور و گیربکس این پلتفرم تمرکز کرده‌اند. طراحی آن تمام‌شده و قالب‌های تریم و بدنه نیز در دست ساخت است.
مدنی به این پرسش که سایپا برای این پروژه چه میزان سرمایه‌گذاری کرده است، اینگونه پاسخ داد: بخشی از سرمایه‌گذاری‌های این پروژه به طراحی و بخشی دیگر به ساخت قالب‌ها اختصاص دارد.
سرمایه‌گذاری در بخش طراحی ناچیز است اما در زمینه قالب، باتوجه به اینکه برخی قالب‌ها نظیر داشبورد و سپر در ایران قابل‌ساخت نیست، برای سرعت‌بخشی به پروژه برخی قالب‌ها در کشور و برخی در خارج ساخته می‌شود. برای این پروژه حدود ۳۸۰میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است.
وی در ارتباط با مکان تولید این خودروها پیش‌بینی کرد: این محصولات در سایپا تهران به تولید می‌رسد اما امکان دارد تولید آن در سایت‌های مختلف تقسیم شود. از آنجایی که تولید پراید به‌تدریج متوقف خواهد شد و این محصول بیشتر در سایپا تهران به تولید می‌رسد، به نظر می‌رسد این خودروها در تهران تولید شوند.
براساس اطلاعاتی که مدیرعامل پیشین سایپا در اختیار صمت گذاشت، به نظر می‌رسد این پروژه روندی منطقی و قابل‌قبولی را طی کرده و ورود خودروهای تولیدی روی پلتفرم سایپا، بازار خودروهای ارزان‌قیمت در کشور را متحول سازد. با این توضیحات شاید ابراز نارضایتی وزیر صنعت، معدن و تجارت دلیلی باشد تا خودروسازان حرکت سریع‌تری در این عرصه داشته باشند.
۱۴۶ میلیارد تومان، هزینه‌های تحقیقاتی سایپا
به گفته مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا، این شرکت در سال گذشته و در سال‌های قبل با هزینه‌های مالی بسیار زیادی مرکز تحقیقات و نوآوری خود را فعال نگه داشته و به توسعه آن پرداخته است.
آنطور که مهدی جمالی می‌گوید سال گذشته حدود ۱/۷درصد خالص فروش سایپا، صرف هزینه‌های تحقیقاتی شده که رقمی بیش از ۱۴۶میلیارد تومان است. در همین‌حال سیاست‌های کلی گروه خودروسازی سایپا برای تولید محصول توجه به اقشار کم درآمد کشور عنوان شده که به نظر می‌رسد برای قیمت‌گذاری نیز قدرت خرید این گروه از جامعه درنظر گرفته شود.
علاوه بر گروه خودروسازی سایپا، گروه صنعتی ایران‌خودرو نیز برنامه طراحی پلتفرمی جدید با همکاری مشاورانی آلمانی را آغاز کرده و از سویی پروژه پلتفرم ملی به‌وسیله متخصصان دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در جریان است. با توجه به اهمیت این موضوع، صمت اگرچه در گذشته گزارش‌هایی در این زمینه ارائه داده اما برای اطلاع مخاطبان، در آینده نیز به پیگیری این موضوع خواهد پرداخت.