ایران‌خودرو در تلاش است پروژه K132 را با نام تجاری تارا عرضه کند. این محصول براساس پلتفرم پژو 301 تولید خواهد شد.
مطابق معمول، بحث خودرو ملی و تکیه بر توان داخلی موضوع دلخواه غول‌های خودروسازی ایران است. سایپا بعد از چند سال از رونمایی رهام، نام این محصول را به شاهین تغییر داد و ماه گذشته، پیش‌فروش کرد. حالا نوبت ایران‌خودرو است تا ضمن رونمایی K132، حدود ۱۸ سال بعد از معرفی سمند، برای تولید خودرو با طراحی و مهندسی ایرانی تبلیغ کند.
برخلاف سایپا که برای شاهین (رهام) از پلتفرم ایرانی و مستقل استفاده کرده، K132 ساخت ایران‌خودرو با پلتفرم پژو 301 تولید شده است. این موضوع به آسودگی خیال برای مخاطب ایرانی منجر می‌شود و داستان خودرو ملی با پلتفرم داخلی را تداوم نمی‌دهد؛ اما ادعای مدیران ایران‌خودرو مبنی بر ساخت ۹۳ درصد قطعات K132 در ایران، سؤالات تازه‌ای در ذهن به‌وجود می‌آورد. البته ایران‌خودرو برای تولید سمند هم از شاسی پژو 405 استفاده کرد و امیدواری برای تولید خودرو ملی را به یأس تبدیل کرد.
تحریم‌های خارجی علیه ایران امکان مونتاژ و تولید پژو 301 را از ایران‌خودرو گرفت. حالا طرف ایرانی تلاش می‌کند مشابه برنامه‌ای که برای سمند پیاده کرد، محصولی با استفاده از پلتفرم خارجی برای پاسخ به مشتریان داخلی بسازد. این موضوع باتوجه‌به قرارداد بین ایران‌خودرو و گروه پژو سیتروئن منع قانونی ندارد؛ قراردادی که بعد از برجام منعقد شد.
گروه صنعتی ایران‌خودرو نامی پارسی را برای محصول جدید خود برگزیده است. در زبان پارسی، نام تارا به‌معنی ستاره است. این واژه ریشه ایرانی دارد و در برخی زبان ها نیز به‌معنی مردمک چشم و ملکه است. در کشورهای پارسی‌زبان، تارا برای نام‌گذاری افراد نیز استفاده می‌شود. دیگر نکته مهم درباره‌ی تارا، رونمایی نسخه‌های پیش‌تولید (پروتوتایپ) تا این لحظه است. در تیر ۱۳۹۹ و بهمن ۱۳۹۸، محصول جدید ایران‌خودرو برای خبرنگاران و تعدادی از مسئولان عالی‌رتبه کشور رونمایی شد؛ اما خودروهای به‌نمایش گذاشته شده، کاملا مشابه نبودند. این موضوع ثابت می‌کند هنوز طراحی نهایی تارا در جزئیات نامشخص است.
در طراحی نمای رو‌به‌رو، تارا ادامه‌دهنده‌ی سبکی است که دنا و دناپلاس آغاز کردند. تمامی این خودروها، خصوصا دنا، شباهت بسیار زیادی به فورد موستانگ دارند. جالب‌تر اینکه دنا در قسمت جلوپنجره به‌طور نامحسوسی شبیه موستانگ ۲۰۱۳ است؛ اما تارا در طراحی چراغ‌های اصلی، چیدمان روشنایی روز و سپر جلو، شباهتی انکار‌ناپذیر به نسل جدید موستانگ دارد و آ نرا به کپی ناشیانه از محصولی آمریکایی تبدیل می‌کند.
در نمای پشت نیز، حالت پیوسته برای چراغ‌های عقب وجود دارد که در عین زیبایی، کمی به دوج چارجر شبیه است. البته نباید فراموش کنیم حجم‌دهی بدنه، خصوصا برای نمای عقب و درپوش صندوق، بسیار خوب شکل گرفته و خطوط برجسته روی درها (از گِل‌گیر جلو تا لبه صندوق و پایین در جلو تا سپر عقب) فراتر از خودروهای معمول ساخت ایران هستند. درمجموع، می‌توان به طراحی بدنه‌ی تارا، به‌ویژه به‌عنوان محصولی حاصل کار شرکت داخلی، نمره قبولی داد و مطمئن بود که مشتری ایرانی را جذب می‌کند.
تصاویر موجود از نمای داخلی تارا کم‌تعداد و ناکافی هستند؛ اما به‌خوبی نشان می‌دهند که از این نظر، تفاوت خاصی بین محصول ایران‌خودرو و پژو 301 وجود ندارد. حتی غربیلک فرمان هم مشابه خودرو فرانسوی است و حالت دوشاخه در پایین دارد. دیگر ادوات کنترلی، مثل کلیدهای مربوط به سیستم صوتی و تهویه مطبوع نیز در هر دو خودرو تارا و پژو 301، به‌صورت دایره‌های سه‌گانه زیر نمایشگر لمسی هستند.
برای تارا پیشرانه‌ی EC5 ایران‌خودرو انتخاب شده است که ۱/۶ لیتری و تنفس‌طبیعی است. این موتور دقیقا همان پیشرانه‌ای است که پژو فرانسه برای نمونه‌ی مونتاژ ایران 301 انتخاب کرده بود تا ایران‌خودرو تولید کند. در بازار اروپا هم، موتور ۱/۶ لیتری از سری PureTech برای پژو 301 قابل‌سفارش است. با‌این‌اوصاف، تارا ۱۱۵ اسب‌بخار قدرت و ۱۵۰ نیوتن‌متر گشتاور خواهد داشت.
پیش‌بینی میانگین مصرف سوخت محصول جدید ایران‌خودرو با بنزین تولید ایران مشکل است؛ اما پژو 301 ساخت فرانسه با موتور مشابه ۶/۶ لیتر بنزین استاندارد اروپا در ۱۰۰ کیلومتر مصرف می‌کند. اولین سری تارا استاندارد آلایندگی یورو ۵، جعبه‌دنده دستی ۶ سرعته خواهد داشت که به‌تازگی ایران‌خودرو معرفی کرده است. در آینده، این خودرو احتمالا با جعبه‌دنده خودکار و پیشرانه توربوشارژ ۱۶۵۰ سی‌سی موجود در دناپلاس نیز عرضه خواهد شد که ۱۶۵ اسب‌بخار قدرت و ۲۴۰ نیوتن‌متر گشتاور دارد.
ایران‌خودرو تارا در نسخه استاندارد از فرمان برقی، کروزکنترل، محدودکننده سرعت، نمایشگر لمسی ۷ اینچ، تهویه مطبوع دستی، شیشه‌ها و آینه‌های برقی، چراغ LED روشنایی روز، کامپیوتر سفر، حسگر پارک و دوربین عقب، دو کیسه‌هوا برای سرنشینان جلو، ترمز دیسکی جلو و عقب، و سیستم کنترل پایداری الکتریکی بهره خواهد برد. در نسخه‌های بعدی K132، احتمالا پوشش چرم، سانروف، کیسه‌هوای جانبی، حسگر نور و باران، حالت رانندگی اسپرت و برفی نیز نصب خواهد شد.
سخن آخر
طراحی خودرو به‌دست مجموعه‌ای از مهندسان ایرانی مایه افتخار و مباهات است. خودرو تارا که حتما در آینده با نامی تجاری (اسم یک پرنده یا کوه) تولید خواهد شد، ظاهری جذاب و چشمگیر دارد. هرچند ازنظر طراحی بدنه با محصولات خارجی مثل نمونه قدیمی پژو 301 و حتی خودروهای درجه‌یک چینی نمی‌تواند رقابت کند، نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگ و صاحب‌سرمایه مثل ایران‌خودرو و سایپا اگر بخواهند، می‌توانند پیشرفت کنند و تولید محصول با سابقه‌ی ۲۰ ساله و ۳۰ ساله را کنار بگذارند.
دیگر نکته جالب اینکه مدیران ایران‌خودرو ادعا می‌کنند بیش از ۹۰ درصد قطعات تارا در داخل کشور تولید خواهند شد. این ادعا باتوجه‌به ضعف ایران در ساخت تجهیزات الکترونیک، مثل نمایشگر لمسی و دیگر ادوات الکترونیکی، شک‌برانگیز است. افزون‌براین، چنانچه توان صنعتی و مهندسی کشورمان تا این حد رشد کرده باشد، فقدان قطعات ایرانی برای بسیاری از خودروهای پرفروش داخلی، مثل پژو ۲۰۶ و۲۰۷ و دنا، محل سؤال از مدیران ایران‌خودرو است.
طبق معمول باتوجه‌به شرایط اقتصادی و بازار انحصاری دراختیار خودروسازان داخلی، نمی‌توان قیمت دقیقی برای محصولات جدید ایران‌خودرو یا سایپا پیش‌بینی کرد. به‌عقیده نگارنده، شایعه تولید تارا دنده‌دستی با قیمتی درحدود ۱۰۰ میلیون تومان، فراتر از خیال‌بافی افراد ناآشنا به امور نیست. درحالی‌که سایپا شاهین به‌احتمال فراوان با قیمتی در حدود ۱۸۰ میلیون تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد، می‌توان اطمینان داشت تارا دنده‌دستی ایران‌خودرو هم تقریبا ۲۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شود.
تصویر رسمی ایران خودرو K132 نمای روبروتصویر رسمی ایران خودرو K132 نمای جلوتصویر رسمی ایران خودرو K132 نمای پشتتصویر رسمی ایران خودرو K132 نمای روبرو مستقیم
قیمت احتمالی در سال ۱۴۰۰
گروه صنعتی ایران‌خودرو در تابستان ۱۳۹۹ شرایط فروش مشارکت در تولید تارا و سایر محصولات خود را اعلام کرد. بنابر اعلام رسمی ایران‌خودرو، پیش‌پرداخت تارا ۱۱۹ میلیون ۹۰۰ هزار تومان برای مدل دنده‌دستی و ۱۴۹ میلیون ۹۰۰ هزار تومان برای نسخه خودکار است. موعد تحویل هم در بازه زمانی ۱۲ تا ۲۴ ماه بعد از ثبت‌نام خواهد بود؛ درحالی‌که قیمت نهایی خودرو، هنگام تکمیل وجه در سال آینده اعلام خواهد شد.
به‌احتمال فراوان خودروسازها به‌دلیل افزایش نرخ ارز و هزینه‌های تولید و مشکلات پیش رو، اوایل سال ۱۴۰۰ هم درخواست افزایش قیمت می‌دهند که درنتیجه‌ی آن، قیمت نهایی تارا نیز به ۲۵۰ میلیون تومان می‌تواند برسد.