بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود افزایش حجم تخصیص ارز در سال جاری، طرح واردات خودروهای کارکرده با قیمت اقتصادی به نتیجه نخواهد رسید، در این بین چاره‌ای جز اصلاح نرخ حقوق ورودی خودروهای بنزینی وجود ندارد.
به گزارش تسنیم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، به‌تازگی از سیاست‌های موجود در حوزه واردات خودرو انتقاد کرد و اشاره کرد که با وجود اختلاف قابل توجه بین نرخ ارز قطعات وارداتی خودرو (65 هزار تومان داخل کشور و 95 هزار تومان خارج)، سود 30هزارتومانی برای واردکنندگان ایجاد شده است.
وی با اشاره به تبلیغات گسترده و عدم ارائه خدمات پس از فروش، از سیاست‌های فعلی انتقاد کرد و پرسید:
" چرا مردم نباید بتوانند ماشین خارجی دست‌دوم با عمر حداکثر 5ساله بخرند و در واقع به‌قیمت یک پراید، تویوتا سوار شوند؟"
با این حال، حتی با وجود صدور مجوزهای لازم برای واردات خودروی کارکرده و تخصیص 3 میلیارد دلار ارز وارداتی، به‌نظر می‌رسد در سال 1404 مانند سال قبل پیشرفتی در این حوزه مشاهده نشود.
چرا واردات خودروی کارکرده ارزان‌قیمت امکان‌پذیر نیست؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد که عوامل متعددی باعث شده‌اند واردات خودروی کارکرده با قیمت مناسب عملی نشود، این عوامل شامل نرخ محاسباتی ارز، تعرفه‌های سنگین و هزینه‌های جانبی می‌شود.
1. نرخ محاسباتی ارز در گمرک و تأثیر آن بر قیمت خودرو
فرض کنید ارزش یک خودروی کارکرده حدود 10 هزار دلار باشد. با نرخ دلار 100هزارتومانی، قیمت پایه خودرو به یک میلیارد تومان می‌رسد، اما این تنها بخشی از هزینه واردات است؛
حقوق ورودی:
با اعمال نرخ محاسباتی ارز در گمرک که به‌تازگی به 70 هزار تومان رسیده است (بعد از جهش سه‌برابری نسبت به سال قبل) و تعرفه 100درصدی، حقوق ورودی این خودرو حدود 700 میلیون تومان خواهد شد.
مالیات ارزش افزوده:
10 درصد مالیات ارزش افزوده نیز باید به این مبلغ اضافه شود که حدود 80 میلیون تومان افزایش هزینه خواهد داشت.
در مجموع، عوارض و مالیات‌ها به حدود 800 میلیون تومان می‌رسد، بنابراین، قیمت نهایی خودرو حداقل به 1.8 میلیارد تومان می‌رسد.
2. هزینه‌های حمل‌ونقل و خدمات جانبی
علاوه بر عوارض و مالیات، هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه و سایر هزینه‌های جانبی نیز باید محاسبه شوند، این هزینه‌ها معمولاً حدود 200 میلیون تومان بر قیمت خودرو اضافه می‌کنند،
بنابراین، قیمت نهایی یک خودروی کارکرده خارجی به 2 میلیارد تومان می‌رسد که این رقم بسیار بیشتر از حد انتظار مردم و سیاست‌گذاران است.
چرا این طرح به نتیجه نمی‌رسد؟
به‌رغم تصمیمات اتخاذشده برای تسهیل واردات خودروی کارکرده، این طرح به‌دلایل زیر به نتیجه نرسیده است:
نرخ محاسباتی ارز بالا:
افزایش نرخ محاسباتی ارز در گمرک از 28,500 تومان به 70 هزار تومان ، قیمت تمام‌شده خودروهای وارداتی را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.
تعرفه‌های سنگین:
اعمال تعرفه 100درصدی بر خودروهای کارکرده، باعث شده است این خودروها از لحاظ قیمتی غیرقابل رقابت با خودروهای داخلی باشند.
راهکارها برای حل این مشکل
برای اینکه طرح واردات خودروی کارکرده به نتیجه برسد و مردم بتوانند به‌قیمت مناسب خودروهای خارجی خریداری کنند، اقدامات زیر ضروری است؛
کاهش نرخ محاسباتی ارز یا حقوق ورودی:
نرخ محاسباتی ارز در گمرک باید به‌میزان معقولی کاهش یابد تا قیمت خودروهای وارداتی کاهش پیدا کند.
تعرفه‌های سنگین وارداتی باید کاهش یابد تا خودروهای کارکرده به‌قیمت مناسب وارد بازار شوند. پیشنهادی که در این حوزه مطرح این است که حقوق ورودی خودروهای بنزینی مانند خودروهای هیبریدی به 15 درصد کاهش یابد.
شفافیت در فرآیند واردات:
ایجاد شفافیت در فرآیند واردات و جلوگیری از انحصار و سودجویی در این حوزه، می‌تواند به کاهش قیمت‌ها کمک کند.
بدون شک، تنها راه برای موفقیت طرح واردات خودروی کارکرده، اصلاح عوارض و مالیات‌های وارداتی است، در غیر این صورت، این طرح به نتیجه نخواهد رسید و مردم همچنان با قیمت‌های غیرمنطقی مواجه خواهند بود.
"اگر می‌خواهیم مردم بتوانند به‌قیمت یک پراید، تویوتا سوار شوند، باید سیاست‌های فعلی را اساساً تغییر دهیم."