صنعت قطعهسازی ایران در حالی با تبعیت از فضای رکود بازار خودرو به مرز بحران رسیده که طی دو هفته اخیر به گفته دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن قطعهسازان خودرو حدود 10هزار کارگر قطعه‌ساز اخراج شده‌اند.
به گزارش اقتصادنیوز، نبود تقاضا برای قطعات ساخت داخل سبب شده موج رکود از بازار خودرو به بازار قطعه برسد. در حالی قطعهسازان کشور به بن‌بست تقاضا رسیده‌اند که این روزها اغلب تولیدکنندگان قطعه مدیریت چنین شرایطی را سخت عنوان می‌کنند.
آنها بر این باور هستند که این بار اول نیست که بازار از ناحیه تقاضا به صنعت قطعه شوک وارد می‌کند و در سال 90 نیز باری دیگر واحدها قطعه‌ساز مشابه این وضعیت را تجربه کردند. گرچه آنها این فروش بی‌رونق خود را ناشی از ظهور روابط جدید خودروسازان با بزرگان دنیا به دلیل زمانبر بودن این قراردادها نمی‌دانند اما معتقدند اگر رکود در صنعت قطعه تشدید شود و تقاضا در بازار تحریک نشود، در ماه‌های آینده تعداد بیشتری از شاغلان صنعت قطعه کشور بیکار خواهند شد.
در همین رابطه عضو هیات مدیره انجمن قطعهسازان در گفت و گو با اقتصادنیوز اظهار کرد: صنعت قطعهسازی کشور همانند صنعت خودرو از نبود تقاضا رنج می‌برد و به دلیل اینکه سفارشی برای خرید قطعات ساخت داخل نیست، بیشتر خطوط تولید واحدهای قطعهسازی در روزهای هفته تعطیل شده‌اند و چون مدیران واحدهای قطعهسازی در برابر پرداخت هزینه نیروی انسانی ناتوان هستند، کارگران اخراج می‌شوند یا به خواست خود دست از کار می‌کشند.
محمدرضا نجفی‌منش با بیان اینکه این وضعیت فعلی صنعت قطعهسازی کشور همانند شرایط سال 90 است، گفت: در آن مقطع هم با چنین بحرانی مواجه شدیم و تولید بر اثر کاهش تقاضا افت پیدا کرد و دولت هم به داد این واحدهای تولیدی نرسید و اکثر نیروهای انسانی تعدیل شدند و از سال 92 باز بر سر کار برگشتند اما تفاوت الان با گذشته این است که این بحران ادامه خواهد داشت.
این کارشناس صنعت قطعهسازی افزود: بیشتر صنایع در شرایط حاضر دچار این رکود هستند و کاهش قدرت خرید مردم و نبود نقدینگی سبب کاهش تقاضا در بازارها شده است. در حال حاضر 190 هزار نیروی انسانی در صنعت قطعهسازی کشور مشغول به کار هستند که امیدواریم با تدوین بسته خروج از رکود دولت شرایط بهبود پیدا کند. صنعت قطعهسازی صنعتی مادر است که با توجه به فضای اشتغالزایی آن نباید گرفتار رکود و نبود تقاضا در بازار شود. از این رو باید دولت هر چه زودتر به لحاظ وخیم‌تر شدن شرایط نیروی انسانی در این زمینه تمهیدات ویژه‌‌ای داشته باشد.
در همین زمینه، ابراهیم احمدی نماینده قطعهسازان اصفهان درباره وضعیت نیروی انسانی واحدهای قطعهسازی کشور به اقتصادنیوز گفت: در حال حاضر تقاضایی برای خرید قطعات‌مان وجود ندارد به همین دلیل بسیار از کارگران قطعهسازی ما به دلیل ناتوانی ما کارخانه در پرداخت حقوق دست از کار کشیده‌اند و رفته‌اند.
او با بیان اینکه دولت باید هر چه زودتر به واحدهای صنعتی یارانه تزریق کند، گفت: الان بیشتر واحدهای قطعهسازی کشور از هفت روز هفته فقط چهار روز تولید دارند و فعالیت خطوط تولیدشان را در روزهای چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه متوقف کرده‌اند. امیدواریم برنامه‌های دولت در خروج صنایع از رکود نتیجه مثبتی در فضای تولید داخلی قطعه به همراه داشته باشد.
به تازگی دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن قطعهسازان خودرو هم از اخراج 10 هزار نیروی انسانی در صنعت قطعهسازی خبر داده است. او با بیان اینکه اگر این روند تا پایان سال ادامه پیدا کند 300 هزار نیروی انسانی در این صنعت بیکار خواهند شد، گفته است طی دو هفته گذشته بسیاری از واحدهای قطعهسازی کشور تعطیل شده‌اند و تعدادی دیگر نیز دو تا سه روز در هفته با یک شیفت‌کاری فعالیت می‌کنند.
این فعال عرصه صنعت قطعه در گفت‌وگو با یک خبرگزاری رسمی اظهار کرده است: متاسفانه صنعت قطعهسازی کشور به دلیل کمبود نقدینگی و بدهی‌های سنگین تحت فشار مضاعف است حتی دولت نیز کمک نمی‌کند و هر روز در بخش بیمه و مالیات خواستار دریافت مطالبات خود است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد صنعت قطعهسازی کشور در شرایط نامطلوبی قرار دارد. کارشناسان بر این باور هستند که مهمترین راهکار حل مشکل منابع مالی صنعت قطعهسازی از طریق نظام بانکی، تعیین تکلیف معوقات شرکت‌های خودروسازی و سرمایه‌گذاری مشترک با طرف‌های معتبر خارجی با هدف تقویت و افزایش تشکیل سرمایه در صنعت قطعهسازی است. بررسی‌ها از صنعت قطعهسازی ایران نشان می‌دهد در چهارساله منتهی به سال 1390 حدود 100 واحد قطعهسازی کشور تعطیل یا از چرخه تولید حذف شده‌اند که این امر با توجه به تداوم این روند در سال‌های اخیر، دورنمای مناسبی از این صنعت را منعکس نمی‌کند.
از سویی مدیرعامل ایران‌خودرو به تازگی سیاست ایران‌خودرو برای همکاری با قطعهسازان ایرانی را مبنی بر این دانسته بیش از 95 درصد پرداخت‌های این خودروساز به قطعهسازان به روز باشد. او در خصوص انتقاداتی که نسبت به کیفت قطعات مورد استفاده در خودرو مطرح است نیز گفته است: دیگر تعارفی با تولیدکنندگان قطعات کشور نداریم و از آنجایی که 90 درصد یک خودرو را قطعات آن در برمی‌گیرد، معیار همکاری را کیفیت تولیدات آنها گذاشته‌ایم که قطعهسازان باید بر اساس آن کیفیت تولیدات خود را بالا ببرند. هاشم یکه‌زاع همچنین اعلام کرده سازندگان قطعه ایران که محصولات‌شان فاقد کیفت لازم هستند قرار است یا از همکاری با ایران خودرو حذف شوند یا کیفیت قطعات‌شان را افزایش دهند تا همکاری‌ها دوباره از سر گرفته شود.
کارشناسان معتقدند روند میزان ارزش افزوده صنعت قطعهسازی در این سال‌ها افزایشی بوده اما جایگاه آن در خروجی بخش صنعت در سال‌های اخیر به نوعی دچار افول شده است. بر اساس گزارش جدید مرکز پژوهش‌های مجلس، کل ارزش افزوده صنعت قطعهسازی کشور در سال 1390 حدود 22365 میلیارد ریال بوده که سهم آن در خروجی بخش صنعت نزدیک به 6.3 درصد است. بررسی از یافته‌های این گزارش حاکی از آن است که صنعت قطعهسازی کشور در سال‌های اخیر بیش از 6 درصد کل اشتغال ایجاد شده در بخش صنعت را به خود اختصاص داده و با دارا بودن بخش اعظمی از نیروهای انسانی نقش مهمی دراقتصاد از آن خود کرده است. حال باید دید نبود تقاضا برای قطعات ساخت داخل اشتغالزایی این صنعت را به چه سمتی خواهد برد؟