سیستم ترمز کاسهای هم درست طبق همان اصول ترمزهای دیسکی کار میکند، یعنی لنت ها به یک سطح در حال چرخش فشار وارد میکنند. تنها تفاوت آنها در این است که در این سیستم، آن سطح چرخان کاسه ترمز نامیده میشود. بیشتر خودروها در چرخ های جلو از ترمز دیسکی و در چرخ های عقب از ترمزهای کاسهای استفاده میکنند. ترمزهای کاسهای قطعات ریز بیشتری دارند و تعمیرشان هم مشکلتر است، ولی تولیدشان کم هزینهتر است و از مکانیسم سادهای برخوردارند. در این مقاله یاد خواهیم گرفت که سیستم ترمز کاسهای چگونه کار میکند، ساختار ترمز اضطراری را بررسی خواهیم کرد و پی خواهیم برد این نوع ترمز به چه نوع سرویس هایی نیاز دارد. بیایید از مبانی شروع کنیم.
ترمز کاسهای ممکن است پیچیده به نظر برسد و اگر یکی از آنها را باز کنید، شاید به نظرتان ترسناک باشد. خب، بیایید آن را باز کنیم و ببینیم هر قطعه چه کاری انجام میدهد. درست مثل ترمزهای دیسکی، ترمز کاسهای هم دو عدد لنت و یک پیستون دارد، ولی ترمز کاسهای از یک مکانیسم رگلاژ کننده، ترمز اضطراری و فنرهای زیاد بهره میبرد. قبل از هر چیز بهتر است درباره مبانی صحبت کنیم. وقتی پدال ترمز را فشار میدهید، پیستون باعث میشود لنت ها به کاسه بچسبند. ساده به نظر میرسد، پس این همه فنر به چه دردی میخورند؟ اینجاست که موضوع کمی پیچیده میشود.
بسیاری از ترمزهای کاسهای به صورت خودکار فعال میشوند. وقتی لنت ها به کاسه ترمز میچسبند، نوعی چفتشوندگی رخ میدهد. این چفت شدن به خاطر این است که هرچه بیشتر پدال ترمز را بفشارید، لنت ها بیشتر به کاسه میچسبند. نیروی متوقف کننده اضافی که توسط این چفتشوندگی تولید میشود، به ترمزهای کاسهای اجازه میدهد نسبت به ترمزهای دیسکی از پیستون کوچکتری استفاده کنند.
به خاطر وجود همین خاصیت چفت شوندگی است که وقتی پدال ترمز را رها میکنید، لنت ها باید از کاسه جدا شوند. علت وجود بعضی از آن فنرها همین است. سایر فنرها کمک میکنند که لنت ها سرجایشان بمانند و بازوی تنظیم کننده را پس از عملکرد، برمیگردانند.
رگلاژکننده ترمز
برای اینکه ترمز کاسهای درست عمل کند، لنت باید بدون اینکه به آن بچسبد، نزدیکش باقی بماند. اگر لنت زیاد از کاسه دور بشود (برای مثال وقتی لنت خورده شده است)، پیستون برای پر کردن این فاصله به روغن بیشتری احتیاج دارد و به قول معروف ترمز پایین میرود. به این خاطر است که ترمزهای کاسهای باید رگلاژ کننده اتوماتیک داشته باشند. حال بیایید مکانیسم رگلاژکننده را بررسی کنیم. رگلاژکننده هم از همان اصل چفت شوندگی که پیشتر ذکر کردیم، استفاده میکند. وقتی لنت خورده میشود، فضای بیشتری بین لنت و کاسه به وجود میآید. هر بار که خودرو توقف میکند، لنت محکم به کاسه میچسبد. اگر این فاصله به اندازه کافی زیاد باشد، اهرم رگلاژ کننده عمل کرده و چرخ دنده رگلاژ کننده را یک دندانه میچرخاند. رگلاژ کننده درست مثل پیچ دارای حدیده هایی است، به همین خاطر وقتی چرخانده میشود یک گام پیچیده شده و فاصله را پر میکند. وقتی لنت کمی بیشتر خورده بشود، رگلاژ کننده میتواند دوباره عمل کرده و لنت را نزدیک به کاسه نگه دارد. بعضی خودروها مجهز به رگلاژ کنندهای هستند که فقط برای ترمزهای دستیمناسب است. اگر ترمز دستی برای مدتی طولانی مورد استفاده قرار نگیرد، ممکن است این رگلاژ کننده از تنظیم خارج بشود. پس اگر خودروتان مجهز به این نوع رگلاژ کننده است، باید دستکم هفتهای یک بار از آن استفاده کنید.
ترمز دستی
ترمز دستی یک خودرو باید علاوه بر سیستم ترمز اولیه، به یک منبع نیروی دیگر هم مجهز باشد. طراحی ترمز کاسهای طوری است که برای یک مکانیسم کابلی ساده جا دارد. وقتی ترمز دستی عمل میکند، یک کابل، اهرم را میکشد و لنت ها را از هم جدا میکند.
سرویس و نگهداری
بیشترین سرویسی که در مورد ترمزهای کاسهای انجام میشود، تعویض لنت هاست. بعضی ترمزهای کاسهای یک روزنه مخصوص بازدید در پشت دارند که از آن جا میتوانید میزان خوردگی لنت را ببیند. اگر ضخامت گوشت لنت ها به 0.8 میلیمتر برسد، وقت عوض کردنشان فرا رسیده است.
اگر گوشت لنت به پلیت عقبی چسبیده باشد، لنت ها باید وقتی 1.6 میلی متر ضخامت دارند، تعویض بشوند. درست مثل ترمزهای دیسکی، ترمزهای شدید گاهی ترمز کاسهای را فرسوده میکند. اگر یک لنت خورده شده برای مدتی طولانی مورد استفاده قرار بگیرد، پینی که گوشت لنت را به صفحه فلزی لنت وصل میکند، میتواند روی کاسه ترمز شیار بیندازد. کاسه ترمزی که زیاد خورده شده باشد، باید تراشکاری و تعمیر بشود. وقتی لنت حداقل ضخامت مجاز را داشته باشد، کاسه ترمز از حداکثر قطر مجاز برخوردار است. از آنجایی که سطح تماس داخل کاسه ترمز قرار دارد، وقتی مواد چسبیده شده به کاسه را پاک کنید، قطر بزرگتر و بزرگتر میشود.